Эукариоттар (грек. еu – жақсы, толығымен және karyon – ядро) – құрамында ядросы бар организмдер.
Эукариоттар | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Эндомембраналық жүйе және оның компоненттері | ||||||
|
Эукариоттарға барлық жоғары сатыдағы жануарлар мен өсімдіктер, сондай-ақ бір немесе көп жасушалы балдырлар, саңырауқұлақтар және қарапайымдар жатады. Эукариоттар жасушалары прокариоттармен салыстырғанда күрделі келеді. Эукариоттар жасушалары көптеген ішкі мембраналармен жеке бөліктерге (компартементтерге) бөлінеді. Бұл бөліктерде бір мезгілде бір-біріне тәуелсіз әр түрлі хим. реакциялар жүреді. Бұл жасушаларда ядро мен түрлі органеллалар (митохондрия, рибосома, Гольджи кешені) қызметтері жақсы жіктеледі. Клетка ядросы, митохондриялар, пластидтер цитоплазмадан екі қабат мембрана арқылы шектеледі. Ядрода жасушаның генетикалық материалдары (ДНҚ, онымен байланысқан заттар) шоғырланады. Өсімдік жасушаларының хлоропластары негізінен Күн сәулесін сіңіріп, оны фотосинтез нәтижесінде органикалық заттардың химиялық энергиясына айналдырса, митохондриялар көмірсулар, майлар, ақуыздар, т.б. органикалық қосылыстарды ыдыратып энергия түзеді. Эукариоттар жасушалары цитоплазмасының мембраналық жүйесі (эндоплазмалық тор, Гольджи кешені) – жасуша әрекетін қамтамасыз ететін макромолекулаларды түзіп, жинақтайды. Эукариоттар жасушалары митоз жолымен бөлінеді.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Eukariottar grek eu zhaksy tolygymen zhәne karyon yadro kuramynda yadrosy bar organizmder EukariottarEndomembranalyk zhүje zhәne onyn komponentteriҰly әlemi Organikalyk dүnieӘlemi EukariottarDүniesi Қarapajymdylar Sanyraukulaktar Өsimdikter Zhanuarlar Eukariottarga barlyk zhogary satydagy zhanuarlar men osimdikter sondaj ak bir nemese kop zhasushaly baldyrlar sanyraukulaktar zhәne karapajymdar zhatady Eukariottar zhasushalary prokariottarmen salystyrganda kүrdeli keledi Eukariottar zhasushalary koptegen ishki membranalarmen zheke bolikterge kompartementterge bolinedi Bul bolikterde bir mezgilde bir birine tәuelsiz әr tүrli him reakciyalar zhүredi Bul zhasushalarda yadro men tүrli organellalar mitohondriya ribosoma Goldzhi kesheni kyzmetteri zhaksy zhikteledi Kletka yadrosy mitohondriyalar plastidter citoplazmadan eki kabat membrana arkyly shekteledi Yadroda zhasushanyn genetikalyk materialdary DNҚ onymen bajlanyskan zattar shogyrlanady Өsimdik zhasushalarynyn hloroplastary negizinen Kүn sәulesin sinirip ony fotosintez nәtizhesinde organikalyk zattardyn himiyalyk energiyasyna ajnaldyrsa mitohondriyalar komirsular majlar akuyzdar t b organikalyk kosylystardy ydyratyp energiya tүzedi Eukariottar zhasushalary citoplazmasynyn membranalyk zhүjesi endoplazmalyk tor Goldzhi kesheni zhasusha әreketin kamtamasyz etetin makromolekulalardy tүzip zhinaktajdy Eukariottar zhasushalary mitoz zholymen bolinedi Derekkozder Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 X tom Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet