8-ші гвардиялық атқыштар дивизиясы — Алматыда жасақталған әскери құрама (1941). Тұңғыш командирі – И.В. Панфилов. Алғашында 316-атқыштар дивизиясы болып жасақталып, Мәскеу түбінде көрсеткен ерен ерлігі үшін Сегізінші гвардиялық атқыштар дивизиясы аталды. Құрамы Алматы, Талдықорған, Шымкент облыстары мен Кырғызстан тұрғындарынан жасақталды.
Иван Панфилов 8-ші гвардиялық атқыштар дивизиясы | |
---|---|
Алдына шепте орналасқан дивизияның 19 гвардиялық полкінің артиллериялық бөлімшесі, 1943 жыл. | |
Белсенді | 12 шілде 1941 - қаңтар 2003 11 шілде 2011 - қазіргі уақытқа дейін |
Мемлекет | КСРО (1941-1991) Қырғызстан (1992-2003, 2011-қазірге дейін) |
Отан алдындағы адалдығы | Қырғызстан |
Бөлімшесі | Әскер |
Түрі | Мотоатқыштар бөлімшесі |
Гарнизон / Бас штабы | Тоқмақ |
Лақап есімі | Панфилов ерлері |
Марш | Панфилов дивизиясының маршы |
Жылдықтары | 12 шілде (құрылған күні) |
Шайқастары | Екінші дүниежүзілік соғыс |
Коммандирлері | |
Ағымдағы командирі | Полковник Бердибек Асанов |
Елеулі командирлері | Иван Панфилов |
1941 жылы 17 тамызда Солтүстік-Батыс майданға жіберілді. Алғаш ұрысқа 6 қазанда Батыс майданның генералы К.К.Рокоссовский басқарған 16-армиясы құрамында Мәскеу қорғанысының шешуші учаскелерінің бірі - Волоколамск бағытында кірді. Мәскеуді қорғаудағы теңдессіз ерлігі үшін дивизия 1941 жылы 17 қарашада Қызыл Ту орденімен марапатталып, 18 қарашада Сегізінші гвардиялық атқыштар дивизиясы атақ алды. 23 қарашада дивизияға соғыста ерлікпен қаза тапқан оның тұңғыш командирі И.В. Панфилов есімі берілді.
Дивизия 1941 жылы 15 желтоксанда 16-армияның құрамынан Ставканың резервіне (16-30 желтоқсан) өтті. Оның командирі болып генерал-майор И.М.Чистяков тағайындалды. 1942 жылы 16 наурызда Солтүстік-Батыс, Калинин майдандарында көрсеткен ерлігі үшін Ленин орденімен марапатталды.
1942-43 жылдары Ловать өзенінде қаласы түбінде қорғаныс ұрыстарын, 1944 жылдың басында 2-Прибалтика майданында Пушкин таулары мен түбінде шабуыл ұрыстарын жүргізді. Режица (Резекне) қаласын азат еткені үшін «Режицалық» құрметті атағы берілді, Риганы босатуға атсалысқаны үшін 2-дәрежелі марапатталды.
1945 жылдың көктемінде жаудың 350 мыңдық Курляндия тобын талқандау операциясына қатысты.
2-дүниежүзілік соғыс кезінде дивизияның 36 адамы Кеңес Одағының Батыры атағын алды. Олардыц ішінде Б.Момышұлы (1990 жылы берілді), В.Клочков, М.Ғабдуллин, Т.Тоқтаров, , И.Шапшаев, А.Қосаев, М.Сеңгірбаев, А.Крючков, Я.Бондаренко, т.б. бар. Сегізінші гвардиялық атқыштар дивизиясы жауынгерлік табандылық пен ерліктің, Отанға шексіз берілгендіктің үлгісі ретінде тарихта қалды (қ. 28 гвардияшыл- панфиловшылар). Мыңдаған жауынгер мен командирлер, саяси қызметкерлер орден, медальдармен марапатталды.
Соғыстан кейін дивизия моторландырылған атқыштар дивизиясы болып қайта құрылды. 1954 жылы дивизияның жауынгерлік даңқ мұражайы ашылды.
Дереккөздер
- General Semion Chernitzky. March of the 8th Guards Panfilov Division. Composed 1945.
- А 31 Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет. ISBN 9965-893-73-Х
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
8 shi gvardiyalyk atkyshtar diviziyasy Almatyda zhasaktalgan әskeri kurama 1941 Tungysh komandiri I V Panfilov Algashynda 316 atkyshtar diviziyasy bolyp zhasaktalyp Mәskeu tүbinde korsetken eren erligi үshin Segizinshi gvardiyalyk atkyshtar diviziyasy ataldy Қuramy Almaty Taldykorgan Shymkent oblystary men Kyrgyzstan turgyndarynan zhasaktaldy Ivan Panfilov 8 shi gvardiyalyk atkyshtar diviziyasyAldyna shepte ornalaskan diviziyanyn 19 gvardiyalyk polkinin artilleriyalyk bolimshesi 1943 zhyl Belsendi 12 shilde 1941 kantar 2003 11 shilde 2011 kazirgi uakytka dejinMemleket KSRO 1941 1991 Қyrgyzstan 1992 2003 2011 kazirge dejin Otan aldyndagy adaldygy ҚyrgyzstanBolimshesi ӘskerTүri Motoatkyshtar bolimshesiGarnizon Bas shtaby TokmakLakap esimi Panfilov erleriMarsh Panfilov diviziyasynyn marshyZhyldyktary 12 shilde kurylgan kүni Shajkastary Ekinshi dүniezhүzilik sogysKommandirleriAgymdagy komandiri Polkovnik Berdibek AsanovEleuli komandirleri Ivan Panfilov 1941 zhyly 17 tamyzda Soltүstik Batys majdanga zhiberildi Algash uryska 6 kazanda Batys majdannyn generaly K K Rokossovskij baskargan 16 armiyasy kuramynda Mәskeu korganysynyn sheshushi uchaskelerinin biri Volokolamsk bagytynda kirdi Mәskeudi korgaudagy tendessiz erligi үshin diviziya 1941 zhyly 17 karashada Қyzyl Tu ordenimen marapattalyp 18 karashada Segizinshi gvardiyalyk atkyshtar diviziyasy atak aldy 23 karashada diviziyaga sogysta erlikpen kaza tapkan onyn tungysh komandiri I V Panfilov esimi berildi Diviziya 1941 zhyly 15 zheltoksanda 16 armiyanyn kuramynan Stavkanyn rezervine 16 30 zheltoksan otti Onyn komandiri bolyp general major I M Chistyakov tagajyndaldy 1942 zhyly 16 nauryzda Soltүstik Batys Kalinin majdandarynda korsetken erligi үshin Lenin ordenimen marapattaldy 1942 43 zhyldary Lovat ozeninde kalasy tүbinde korganys urystaryn 1944 zhyldyn basynda 2 Pribaltika majdanynda Pushkin taulary men tүbinde shabuyl urystaryn zhүrgizdi Rezhica Rezekne kalasyn azat etkeni үshin Rezhicalyk kurmetti atagy berildi Rigany bosatuga atsalyskany үshin 2 dәrezheli marapattaldy 1945 zhyldyn kokteminde zhaudyn 350 myndyk Kurlyandiya tobyn talkandau operaciyasyna katysty 2 dүniezhүzilik sogys kezinde diviziyanyn 36 adamy Kenes Odagynyn Batyry atagyn aldy Olardyc ishinde B Momyshuly 1990 zhyly berildi V Klochkov M Ғabdullin T Toktarov I Shapshaev A Қosaev M Sengirbaev A Kryuchkov Ya Bondarenko t b bar Segizinshi gvardiyalyk atkyshtar diviziyasy zhauyngerlik tabandylyk pen erliktin Otanga sheksiz berilgendiktin үlgisi retinde tarihta kaldy k 28 gvardiyashyl panfilovshylar Myndagan zhauynger men komandirler sayasi kyzmetkerler orden medaldarmen marapattaldy Sogystan kejin diviziya motorlandyrylgan atkyshtar diviziyasy bolyp kajta kuryldy 1954 zhyly diviziyanyn zhauyngerlik dank murazhajy ashyldy DerekkozderGeneral Semion Chernitzky March of the 8th Guards Panfilov Division Composed 1945 A 31 Ajbyn Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy 2011 880 bet ISBN 9965 893 73 HBul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet