Өсімдік тектес ою өрнектер ою өрнектің негізгі композияциялық түрі Шеберлер өз бұйымдарын сәндеуде өсімдіктер мен гүлдер

Өсімдік тектес ою-өрнектер — ою-өрнектің негізгі композияциялық түрі.

Шеберлер өз бұйымдарын сәндеуде өсімдіктер мен гүлдердің суреттерін көп қолданған. Мұндай өрнектер іс жүзінде әлемдегі барлық халықтың мәдениетінде кездеседі. Өсімдік тектес оюлар қазақтың қолданбалы шығармашылығында лайықты орын алады. Олар - жапырықтар, жапырақшалар, үш жапырақты өсімдіктер, бүршіктер және гүлдер. Мысалы, «гүл» өрнегі — гүлдердің барлық түрінің символы. Шебер әйелдер киім - кешектерді әшекейлеуде өсімдікті өрнектерді жиі қолданады.

Келесі өрнектің бірі — «табақ». Ол күрделі композициядан тұрады, яғни ортасында гүлдер, жапырақтар, шырмауықтар орналасады да, жиегі «су» өрнегімен әшекейленеді. «Табақ» көбінесе ас ұй жиһаздарында мен тұскиіздерді, аяққаптар (ыдыс -аяққа арналып киізден жасалған дорба үлгісіндегі қап, ол уық пен керегеге ілінеді) мен дастарқандарды әшекейлеуде пайдаланылады.

Кілемдердің барлығы өсімдік тектес ою - өрнекке өте бай. Кейде аралас өрнектермен әшекейленген бұйымдар да кездеседі. Оның жарқын үлгісі — киіз үй. Киіз үй іші ерекше талғаммен жасалған. Ою - өрнекпен әшекейленген жиһаз, ыдыс - аяқ, шиден жасалған өрнекті тоқыма, кесте бұйымдар, қабырға кілемдерді, тұскиіздер мен перделер киіз үйдің ішін жайнатып жібереді

Дереккөздер

„Сен білесің бе?“ энцеклопедиясы.

[1] „Сен білесің бе?“ энцеклопедиясы.