Өзен алабұғасы немесе Кәдімгі алабұға (лат. Perca fluviatilis) — Сүйекті балықтардың Алабұға тәрізділер отрядының тұқымдасына жататын Тұщы сулы алабұғалар тегінің жыртқыш балығы.
Өзен алабұғасы | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
() | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Perca fluviatilis Linnaeus, | ||||||||||||||
Қызыл= отаны Жасыл= енгізлген диапазоны |
Қазақстанның барлық су айдындарында тараған. Алабұға Ертіс бассейініндегі барлық өзендер мен көлдерде, су қоймаларында кездеседі.
Тұрқының ұзындығы — 40-50 см, салмағы — 2 кг-ға дейін. Сәуір — мамыр айларында судың жылуы 7-8'С-қа жетісімен өсімдіктердің үстіне уылдырық шашады. Балқаш пен Алакөлде жергілікті Балқаш алабұғасы өседі. Оның түсі ашықтау, арқасындағы қанаты аласалау, қабыршағы ірілеу болады. Жас шабақтарының жемі насекомдар личинкасы мен шаян тәрізділер, ересектері жас балықтарды жейді. Алабұғаың кәсіптік маңызы бар.
Алабұға 2-4 жылда уылдырық шашу үшін жетіледі. Өсімталдығы 300 мыңға дейін уылдырық шашады. Олар уылдырығын көктемнің ортасына қарай, су жылығанда барлығы бірге топтасып шашады. Уылдырығын былтырғы жылдан қалған шіріген түрлі өсімдіктердің қалдығына шашады. Кейде сол судың табанына да шаша береді. Уылдырығын лента тәріздес қылып шашады және уылдырықтар қоректік затқа батырылып бірге шығады. Бұндай лентаның ұзындығы аналығының дене бітіміне қатысты болады, әрі 12 метрлік ұзындыққа созылуы мүмкін. Алабұға – жыртқыш балық. Баяу өседі, бірақ көлдердегі өсіп-өнуі жылдамырақ. Алабұға жәндіктердің дернәсілімен, моллюскалармен, ұсақ балықтармен қоректенеді. Алабұғаны жергілікті тұрғындар кәсіптік және әуесқойлық мақсатпен аулайды.
Дереккөздер
- Ә. Байжұманұлы, К. Бекболатұлы. Мал шаруашылығы сөздігі. Алматы-2011. ISBN 978-601-7254-21-6
Сілтемелер
- Ортаққорда бұған қатысты медиафайлдар бар: Өзен алабұғасы
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Өzen alabugasy nemese Kәdimgi alabuga lat Perca fluviatilis Sүjekti balyktardyn Alabuga tәrizdiler otryadynyn tukymdasyna zhatatyn Tushy suly alabugalar teginin zhyrtkysh balygy Өzen alabugasy Dүniesi ZhanuarlarZhamagaty ChordataTaby Қauyrsyn kanattylarSaby Alabuga tәrizdilerTukymdasy Tegi Tүri P fluviatilisPerca fluviatilis Linnaeus Қyzyl otany Zhasyl engizlgen diapazony Қazakstannyn barlyk su ajdyndarynda taragan Alabuga Ertis bassejinindegi barlyk ozender men kolderde su kojmalarynda kezdesedi Turkynyn uzyndygy 40 50 sm salmagy 2 kg ga dejin Sәuir mamyr ajlarynda sudyn zhyluy 7 8 S ka zhetisimen osimdikterdin үstine uyldyryk shashady Balkash pen Alakolde zhergilikti Balkash alabugasy osedi Onyn tүsi ashyktau arkasyndagy kanaty alasalau kabyrshagy irileu bolady Zhas shabaktarynyn zhemi nasekomdar lichinkasy men shayan tәrizdiler eresekteri zhas balyktardy zhejdi Alabugayn kәsiptik manyzy bar Alabuga 2 4 zhylda uyldyryk shashu үshin zhetiledi Өsimtaldygy 300 mynga dejin uyldyryk shashady Olar uyldyrygyn koktemnin ortasyna karaj su zhylyganda barlygy birge toptasyp shashady Uyldyrygyn byltyrgy zhyldan kalgan shirigen tүrli osimdikterdin kaldygyna shashady Kejde sol sudyn tabanyna da shasha beredi Uyldyrygyn lenta tәrizdes kylyp shashady zhәne uyldyryktar korektik zatka batyrylyp birge shygady Bundaj lentanyn uzyndygy analygynyn dene bitimine katysty bolady әri 12 metrlik uzyndykka sozyluy mүmkin Alabuga zhyrtkysh balyk Bayau osedi birak kolderdegi osip onui zhyldamyrak Alabuga zhәndikterdin dernәsilimen mollyuskalarmen usak balyktarmen korektenedi Alabugany zhergilikti turgyndar kәsiptik zhәne әueskojlyk maksatpen aulajdy DerekkozderӘ Bajzhumanuly K Bekbolatuly Mal sharuashylygy sozdigi Almaty 2011 ISBN 978 601 7254 21 6SiltemelerOrtakkorda bugan katysty mediafajldar bar Өzen alabugasy