Мусин Әлихан Шөжебайұлы (25.11.1908, қазіргі Қарағанды облысы Ақтоғай ауданы ауылы. – 30.12.1963, Алматы) – кенші ғалым, техникалық ғылымдар докторы (1957), профессор (1959), Қазақстан Ұлттық ғылым академиясының корреспондент мүшесі (1958), Қазақстанның еңбек сіңірген ғылыми қайраткері (1961).
Арғын тайпасы Тобықты руының дадан бөлімінен шыққан.
бітірген (1937). 1937 – 49 жылдарда Қоңырат кенішінде, Успен кен басқармасында, Лениногор кен басқармасында, Березев кенішінде, Қазақстан ҰҒА-нда инженерлік басшылық қызметтер атқарған. 1949 жылдан өмірінің соңына дейін Тау-кен ісі институтының директоры болды. Негізгі ғылыми еңбектері жер астынан кен қазып алу кезінде пайда болатын жер қыртысы қабаттарының қысымы мен оның пайда болу заңдылықтарына арналды. Мусин жайпақ орналасқан кен шоғырдың қалың жерін діңгекті-камералап қазу жүйесінің ортасынан ор жүргізіп қазуды ұсынған. Осы ұсынысы Жезқазған кеніштерінде тәжірибелік-өндірістік сынақтан өтті және кен массасын тиеу жұмыстарын толығымен механикаландыруға, камераның өнімділігін 3 есе арттыруға мүмкіндік берді. Ол камералардың төбесі мен тіреуіш кентіректердің тұрақтылығын зерттеуге қажетті жаңа микросейсмикалық аспапты (ПМС-3) жасауға тікелей қатысты. 60-тан астам ғылыми еңбектің, оның ішінде 3 монографияның және 2 өнертабыстың авторы. Лениногор полиметалл комбинатының кеніштерінде қалың қабатты кендерді қолдан қауырт құлату әдісін енгізгені үшін Лениндік сыйлықтың лауреаты атанды (1961). “Құрмет Белгісі” орденімен және медальдармен марапатталған.
Шығармалары
- Разработка пологопадающих рудных месторождений системой с открытым очистным пространством применительно к условиям Джезказгана, А.-А., 1959;
- Разработка месторождений полезных ископаемых Казахстана, т. 1, М., 1963.
Дереккөздер
- https://ru.calameo.com/read/0025301697fa0dca6ac3e
- Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5
- Қазақ Энциклопедиясы
Cілтемелер
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Musin Әlihan Shozhebajuly 25 11 1908 kazirgi Қaragandy oblysy Aktogaj audany auyly 30 12 1963 Almaty kenshi galym tehnikalyk gylymdar doktory 1957 professor 1959 Қazakstan Ұlttyk gylym akademiyasynyn korrespondent mүshesi 1958 Қazakstannyn enbek sinirgen gylymi kajratkeri 1961 Argyn tajpasy Tobykty ruynyn dadan boliminen shykkan bitirgen 1937 1937 49 zhyldarda Қonyrat kenishinde Uspen ken baskarmasynda Leninogor ken baskarmasynda Berezev kenishinde Қazakstan ҰҒA nda inzhenerlik basshylyk kyzmetter atkargan 1949 zhyldan omirinin sonyna dejin Tau ken isi institutynyn direktory boldy Negizgi gylymi enbekteri zher astynan ken kazyp alu kezinde pajda bolatyn zher kyrtysy kabattarynyn kysymy men onyn pajda bolu zandylyktaryna arnaldy Musin zhajpak ornalaskan ken shogyrdyn kalyn zherin dingekti kameralap kazu zhүjesinin ortasynan or zhүrgizip kazudy usyngan Osy usynysy Zhezkazgan kenishterinde tәzhiribelik ondiristik synaktan otti zhәne ken massasyn tieu zhumystaryn tolygymen mehanikalandyruga kameranyn onimdiligin 3 ese arttyruga mүmkindik berdi Ol kameralardyn tobesi men tireuish kentirekterdin turaktylygyn zertteuge kazhetti zhana mikrosejsmikalyk aspapty PMS 3 zhasauga tikelej katysty 60 tan astam gylymi enbektin onyn ishinde 3 monografiyanyn zhәne 2 onertabystyn avtory Leninogor polimetall kombinatynyn kenishterinde kalyn kabatty kenderdi koldan kauyrt kulatu әdisin engizgeni үshin Lenindik syjlyktyn laureaty atandy 1961 Қurmet Belgisi ordenimen zhәne medaldarmen marapattalgan ShygarmalaryRazrabotka pologopadayushih rudnyh mestorozhdenij sistemoj s otkrytym ochistnym prostranstvom primenitelno k usloviyam Dzhezkazgana A A 1959 Razrabotka mestorozhdenij poleznyh iskopaemyh Kazahstana t 1 M 1963 Derekkozderhttps ru calameo com read 0025301697fa0dca6ac3e Қaragandy Қaragandy oblysy Enciklopediya Almaty Atamura 2006 ISBN 9965 34 515 5 Қazak EnciklopediyasyCiltemelerBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet