Үштам қорымы — діни құрылыс кешені;Үстірттің батыс сілеміндегі көрікті Оғландыда тұрғызылған Бекет ата кешендерінің солтүстік-шығыс жағына қарай орналасқан бейіттер тобы. Оның Үштам қорымы аталуы осы қорымдағы ерекше көзге түсетін күмбезді, тақта тастан тұрғызылған үш кесенеге () байланысты шыққан. Үштам қорымындағы кесенелер 19 ғасырдың аяғы мен 20 асырдың басында тақта тастардан қашалып жасалған ескерткіштер тобын құрайды. Әсіресе, 19 ғасырдың соңына қарай бой көтерген қорымдағы кесене архитектуралық композиция сәулетімен ерекшеленеді. Оның қабырғаларын қызғылт түсті құмдауыт тақташаларды бір-бірімен тығыз жымдастыра қалап шығарған. Әр қабырғасына жоғары жағындағы маңдайшасы иілмелі етіп жасалған үлкен, жалған еңселі есік іспетті және екі жағынан да осыған ұқсас етіп, кішігірім сүйірленіп бітетін ойықтар түсірілген. Бұл кесененің оңт. жағындағы алдыңғы беті ажарын аша түсіп, өзінің сәулеттілігімен көз тартады. Жалпы кесененің архит. жоспары төртбұрышты етіп жасалған. Алдыңғы жағы биік, ал артқы екі қабырғасы үшкір пошымды, одан жоғары орналасқан дөңгелек тақтаның үстіңгі қабаты жартылай шар іспетті күмбезделіп, ұшы дулыға тәрізді үш бунақты сүйірленіп бітетін кесене 19 ғасырдың 70-жылдары Батыс Қазақстанда діңгегі барабансыз салынған көптеген бейіттер тобы құрылысын (мысалы, қорымындағы , т.б.) еске түсіреді. Үштам қорымындағы бұдан басқа екі кесене өзінің сәулеттілігі жағынан қарапайым әрі дәстүрлі түрде шешім тапқан. Дегенмен, оның тастан қашалып салынған шағын түрі, сондай-ақ оған таяу орналасқан сандықтас пен үстіңгі қабатына орнатылған қобдиша түріндегі “қойтас” бейнесі де өзіндік ерекшелігі бар көз тартарлық сәулет өнерінің жәдігері саналады.
Дереккөздер
- «Батыс Қазақстан облысы» энциклопедиясы, Алматы, 2002;
- [[Маңғыстау энциклопедиясы]], Алматы, 1997;
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Үshtam korymy dini kurylys kesheni Үstirttin batys silemindegi korikti Oglandyda turgyzylgan Beket ata keshenderinin soltүstik shygys zhagyna karaj ornalaskan bejitter toby Onyn Үshtam korymy ataluy osy korymdagy erekshe kozge tүsetin kүmbezdi takta tastan turgyzylgan үsh kesenege bajlanysty shykkan Үshtam korymyndagy keseneler 19 gasyrdyn ayagy men 20 asyrdyn basynda takta tastardan kashalyp zhasalgan eskertkishter tobyn kurajdy Әsirese 19 gasyrdyn sonyna karaj boj kotergen korymdagy kesene arhitekturalyk kompoziciya sәuletimen erekshelenedi Onyn kabyrgalaryn kyzgylt tүsti kumdauyt taktashalardy bir birimen tygyz zhymdastyra kalap shygargan Әr kabyrgasyna zhogary zhagyndagy mandajshasy iilmeli etip zhasalgan үlken zhalgan enseli esik ispetti zhәne eki zhagynan da osygan uksas etip kishigirim sүjirlenip bitetin ojyktar tүsirilgen Bul kesenenin ont zhagyndagy aldyngy beti azharyn asha tүsip ozinin sәulettiligimen koz tartady Zhalpy kesenenin arhit zhospary tortburyshty etip zhasalgan Aldyngy zhagy biik al artky eki kabyrgasy үshkir poshymdy odan zhogary ornalaskan dongelek taktanyn үstingi kabaty zhartylaj shar ispetti kүmbezdelip ushy dulyga tәrizdi үsh bunakty sүjirlenip bitetin kesene 19 gasyrdyn 70 zhyldary Batys Қazakstanda dingegi barabansyz salyngan koptegen bejitter toby kurylysyn mysaly korymyndagy t b eske tүsiredi Үshtam korymyndagy budan baska eki kesene ozinin sәulettiligi zhagynan karapajym әri dәstүrli tүrde sheshim tapkan Degenmen onyn tastan kashalyp salyngan shagyn tүri sondaj ak ogan tayau ornalaskan sandyktas pen үstingi kabatyna ornatylgan kobdisha tүrindegi kojtas bejnesi de ozindik ereksheligi bar koz tartarlyk sәulet onerinin zhәdigeri sanalady Derekkozder Batys Қazakstan oblysy enciklopediyasy Almaty 2002 Mangystau enciklopediyasy Almaty 1997 Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet