Ықтималдық , математикада анықталған шарттарда саны шексіз рет қайталана алатын қандай да болмасын белгілі бір оқиғаның пайда болуының мүмкіндік дәрежесінің сандық сипаттамасы оқиғалардың тең мүмкіндігіне (тең ықтималдығына) сүйенеді. Тең немесе тең ықтималдық ұғымдары алғашқы ұғымдарға жатады, олар логикалық (формалды) анықтама беруді қажет етпейді. Бірнеше оқиғалар тең мүмкіндікті қос-қостан үйлесімсіз және оқиғалардың толық тобын (жүйесін) құраса, онда ол оқиғаларды сынаудың мүмкін (мүмкін болатын) нәтижелерінің орнына тең мүмкіндікті барлық жағдайлар немесе жалпы жағдайлар саны (не жағдайлар) деп атайды. Ал тең мүмкіндікті үйлесімсіз және оқиғалардың (жағдайлардың) біреуінен бір А оқиғасының пайда болуы мүмкін, яғни басқаша айтқанда, А оқиғасы тең мүмкіндікті бірнеше оқиғаларға бөлінеді және олардың кез келген біреуінің пайда болуынан А оқиғасының пайда болуы шығады. Мысалы, кубты бір рет лақтырғанда оның кез келген тақ нөмірі А1, А3, А5, пайда болуынан А оқиғасының пайда болуын байқаймыз. Былайша айтқанда, А оқиғасы тақ нөмірлі А1, А3, А5 үш оқиғаға (жағдайға) бөлініп отыр. Бұл тақ нөмірлі оқиғалар саны (ол 3-ке тең) осы А оқиғасына қолайлы жағдайлар болып табылады. Сонымен, сынау нәтижесінде А оқиғасы бөлінетін мүмкін мәндерді осы оқиғаға (А-ға) қолайлы жағдай деп атайды. А оқиғасына қолайлы жағдайлар санының (m) сынаудың тең мүмкіндікті барлық жағдайлар санына (n) қатынасын А оқиғасының ықтималдығы деп атайды және ол былай жазылады: . Ықтималдықтың бұл анықтамасын классик. анықтама деп атайды. Оны алғаш рет П.С. берген. Ықтималдықтың бұдан басқа үлкен сандар заңына сүйенген анықтамасы да бар.
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Сілтемелер
Қазақ энциклопедиясы, 9 т.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Yktimaldyk matematikada anyktalgan sharttarda sany sheksiz ret kajtalana alatyn kandaj da bolmasyn belgili bir okiganyn pajda boluynyn mүmkindik dәrezhesinin sandyk sipattamasy okigalardyn ten mүmkindigine ten yktimaldygyna sүjenedi Ten nemese ten yktimaldyk ugymdary algashky ugymdarga zhatady olar logikalyk formaldy anyktama berudi kazhet etpejdi Birneshe okigalar ten mүmkindikti kos kostan үjlesimsiz zhәne okigalardyn tolyk tobyn zhүjesin kurasa onda ol okigalardy synaudyn mүmkin mүmkin bolatyn nәtizhelerinin ornyna ten mүmkindikti barlyk zhagdajlar nemese zhalpy zhagdajlar sany ne zhagdajlar dep atajdy Al ten mүmkindikti үjlesimsiz zhәne okigalardyn zhagdajlardyn bireuinen bir A okigasynyn pajda boluy mүmkin yagni baskasha ajtkanda A okigasy ten mүmkindikti birneshe okigalarga bolinedi zhәne olardyn kez kelgen bireuinin pajda boluynan A okigasynyn pajda boluy shygady Mysaly kubty bir ret laktyrganda onyn kez kelgen tak nomiri A1 A3 A5 pajda boluynan A okigasynyn pajda boluyn bajkajmyz Bylajsha ajtkanda A okigasy tak nomirli A1 A3 A5 үsh okigaga zhagdajga bolinip otyr Bul tak nomirli okigalar sany ol 3 ke ten osy A okigasyna kolajly zhagdajlar bolyp tabylady Sonymen synau nәtizhesinde A okigasy bolinetin mүmkin mәnderdi osy okigaga A ga kolajly zhagdaj dep atajdy A okigasyna kolajly zhagdajlar sanynyn m synaudyn ten mүmkindikti barlyk zhagdajlar sanyna n katynasyn A okigasynyn yktimaldygy dep atajdy zhәne ol bylaj zhazylady Yktimaldyktyn bul anyktamasyn klassik anyktama dep atajdy Ony algash ret P S bergen Yktimaldyktyn budan baska үlken sandar zanyna sүjengen anyktamasy da bar Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet SiltemelerҚazak enciklopediyasy 9 t