Мына мақаланы не бөлімін Қызыр пайғамбар мұнарасы дегенмен біріктіруге ұсынылған. () |
Хызыр мұнарасы Оңтүстік Қазақстан облысы Сайрам қаласында орналасқан. Сайрам қалашығы Оңтүстік Қазақстанда орналасқан ежелгі елдімекеннің бірі болып табылады. Сайрамсу өзенінің бойында, Шымкент қаласынан 10 шақырым қашықтықта орналасқан. Ерте орта ғасыр заманында (ІХ – ХІІ ғасырлар) Сайрам қаласының орнында – Испиджаб қаласы болған. Испиджабтың алғаш аталуы, 629 жылы қытай авторы Сюань-Цзяннің географиялық еңбегінде кездеседі. Ал «Сайрам» атауының алғаш аталуы, жалғыз тұратын қытай сопысы Чан-Чуннің 1221 жылы Шыңғысханның ордасына қарай жол салған саяхатының сипаттамасында кездеседі. Испиджаб-Сайрам қаласы, Шаштан (Ташкент) Шымкентке апаратын керуен жолы үстінде орналасқан сауда-кәсіби орталық болған еді және сол өңірге жақын жазық дала аймақтарына ислам дінінің тарату орталығы болған. Араб шапқыншылығының басына қарай (VII – ХІІІ ғасырлар). Сайрам қаласы екі бөліктен құралған – ішкі қала және шахристан. Бірақ, X ғасырдың өзінде-ақ ішкі қала қирап, оның нақты орналасуы анықталмаған. Ал, шахристанға келсек, ол XV – XIX ғасырлар арасы ауылдың орталық бөлігінде, Сайрамсу өзенінің оң жағалауында, табиғи түрде қалыптасқан төбенің үстінде орналасқан. Оның аумағы 20 гектарға жуық болған. Шахристан айналасындағы жерден 5 – 10 метр биікте болған және оны шарбақ пен балшықтан соғылған дуалдар қоршаған. Олардың ені 8 – 10 метрге шейін болған. Дуалдар төрт жаққа қаратылған және төрт қақпасы болған. Қақпаларға жақын, мал суару үшін көлемі үлкен хауыздар жасалған, өйткені соғыс кезінде малдар да қамалдың ішіне алынатын болған.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Myna makalany ne bolimin Қyzyr pajgambar munarasy degenmen biriktiruge usynylgan Hyzyr munarasy Ontүstik Қazakstan oblysy Sajram kalasynda ornalaskan Sajram kalashygy Ontүstik Қazakstanda ornalaskan ezhelgi eldimekennin biri bolyp tabylady Sajramsu ozeninin bojynda Shymkent kalasynan 10 shakyrym kashyktykta ornalaskan Erte orta gasyr zamanynda IH HII gasyrlar Sajram kalasynyn ornynda Ispidzhab kalasy bolgan Ispidzhabtyn algash ataluy 629 zhyly kytaj avtory Syuan Czyannin geografiyalyk enbeginde kezdesedi Al Sajram atauynyn algash ataluy zhalgyz turatyn kytaj sopysy Chan Chunnin 1221 zhyly Shyngyshannyn ordasyna karaj zhol salgan sayahatynyn sipattamasynda kezdesedi Ispidzhab Sajram kalasy Shashtan Tashkent Shymkentke aparatyn keruen zholy үstinde ornalaskan sauda kәsibi ortalyk bolgan edi zhәne sol onirge zhakyn zhazyk dala ajmaktaryna islam dininin taratu ortalygy bolgan Arab shapkynshylygynyn basyna karaj VII HIII gasyrlar Sajram kalasy eki bolikten kuralgan ishki kala zhәne shahristan Birak X gasyrdyn ozinde ak ishki kala kirap onyn nakty ornalasuy anyktalmagan Al shahristanga kelsek ol XV XIX gasyrlar arasy auyldyn ortalyk boliginde Sajramsu ozeninin on zhagalauynda tabigi tүrde kalyptaskan tobenin үstinde ornalaskan Onyn aumagy 20 gektarga zhuyk bolgan Shahristan ajnalasyndagy zherden 5 10 metr biikte bolgan zhәne ony sharbak pen balshyktan sogylgan dualdar korshagan Olardyn eni 8 10 metrge shejin bolgan Dualdar tort zhakka karatylgan zhәne tort kakpasy bolgan Қakpalarga zhakyn mal suaru үshin kolemi үlken hauyzdar zhasalgan ojtkeni sogys kezinde maldar da kamaldyn ishine alynatyn bolgan