Оңтүстік аралы (ағыл. South Island, маори Te Wai-pounamu — Те-Ваи-Поунаму, 1840 жылы сондай-ақ Жаңа Манстер) — Жаңа Зеландиядағы ең үлкен арал (екінші үлкен - Солтүстік аралы).
Оңтүстік аралы ағылш. South Island, мао. -{Te Wai-pounamu}- | |
Сипаттамасы | |
---|---|
Ауданы | 150 437 км² |
Ең биік нүктесі | 3754 м |
Тұрғындар (2010 жыл) | 1 038 600 адам |
Халық тығыздығы | Айтылым қатесі: Күтілмеген оператор < адам/км² |
Орналасуы | |
43°59′00″ о. е. 170°27′00″ ш. б. / 43.98333° о. е. 170.45000° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 43°59′00″ о. е. 170°27′00″ ш. б. / 43.98333° о. е. 170.45000° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Акватория | Тынық мұхит |
Ел | Жаңа Зеландия |
Оңтүстік аралы Ортаққорда |
Географиясы
Аралдың аумағы 150,437 км², әлемде 12-ші ең үлкен арал.
Кук бұғазы - Оңтүстікті Солтүстік аралдан бөліп жатқан бұғаз. Батыс жағалауы бойында таулар тізбегі созылған. Жаңа Зеландияның ең биік нүктесі (3.754 м) қармен жабылған . Бұл аралдың 18 шыңы - 3000 метрден асады. Тауларда 360 мұздық бар; олардың ішіндегі ең үлкені - , және . Плейстоцендік мұзды дәуірде мұздықтар үлкен қалыңдығына ие болған және шығыс жағалауындағы Кентербери жазығына бірнеше рет түсіп, оңтүстіктегі қазіргі провинциясының үлкен бөлігін басып жататын. Бұл аудандар U-тәрізді терең өрістермен ерекшеленеді, қатты бедерлі және суық созылған көлдер - , Манапоури, Уакатипу және Хавеа. Жаңа Зеландиядағы ең жоғары сарқырамалардың бірі - Сатерленд (580 м).
Аралда попугай (Nestor notabilis) сияқты эндемикалық түрлердің ареалдары орналасқан.
Тұрғындар
2010 жылғы мәліметтерге сәйкес, аралда 1 038 600 адам тұрды, бұл Жаңа Зеландияның жалпы халқының шамамен 24%-ын құрайды. Ең ірі қалалар - , .
Сілтеме
- Жаңа Зеландияның атласы
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ontүstik araly agyl South Island maori Te Wai pounamu Te Vai Pounamu 1840 zhyly sondaj ak Zhana Manster Zhana Zelandiyadagy en үlken aral ekinshi үlken Soltүstik araly Ontүstik araly agylsh South Island mao Te Wai pounamu SipattamasyAudany150 437 km En biik nүktesi3754 mTurgyndar 2010 zhyl 1 038 600 adamHalyk tygyzdygyAjtylym katesi Kүtilmegen operator lt adam km Ornalasuy43 59 00 o e 170 27 00 sh b 43 98333 o e 170 45000 sh b 43 98333 170 45000 G O Ya Koordinattar 43 59 00 o e 170 27 00 sh b 43 98333 o e 170 45000 sh b 43 98333 170 45000 G O Ya T AkvatoriyaTynyk muhitEl Zhana ZelandiyaOntүstik aralyOntүstik araly OrtakkordaGeografiyasyAraldyn aumagy 150 437 km әlemde 12 shi en үlken aral Kuk bugazy Ontүstikti Soltүstik araldan bolip zhatkan bugaz Batys zhagalauy bojynda taular tizbegi sozylgan Zhana Zelandiyanyn en biik nүktesi 3 754 m karmen zhabylgan Bul araldyn 18 shyny 3000 metrden asady Taularda 360 muzdyk bar olardyn ishindegi en үlkeni zhәne Plejstocendik muzdy dәuirde muzdyktar үlken kalyndygyna ie bolgan zhәne shygys zhagalauyndagy Kenterberi zhazygyna birneshe ret tүsip ontүstiktegi kazirgi provinciyasynyn үlken boligin basyp zhatatyn Bul audandar U tәrizdi teren oristermen erekshelenedi katty bederli zhәne suyk sozylgan kolder Manapouri Uakatipu zhәne Havea Zhana Zelandiyadagy en zhogary sarkyramalardyn biri Saterlend 580 m Aralda popugaj Nestor notabilis siyakty endemikalyk tүrlerdin arealdary ornalaskan Ontүstik araldagy temir zholdyn kartasyTurgyndar2010 zhylgy mәlimetterge sәjkes aralda 1 038 600 adam turdy bul Zhana Zelandiyanyn zhalpy halkynyn shamamen 24 yn kurajdy En iri kalalar SiltemeZhana Zelandiyanyn atlasy