Монта́на (ағылш. Montana [mɒnˈtænə]) — штатАҚШ-тың солтүстік батысындағы, 41-ші штат, одаққа қосылған. Астанасы — , ірі қаласы — Биллингс. Халқы— 1 015 165 адам (АҚШ-та 44-ші орында, 2013 жылғы деректер). — «Қазына штаты».
АҚШ штаты | |||||
| |||||
Штат ұраны | |||||
Штат әні | |||||
Штат лақапаты | «қазына штаты» | ||||
Ең ірі қаласы | , , , , Хелена | ||||
Тұрғыны | ▲ 1 015 165 (2013 жыл) | ||||
- тығыздығы | 2,65 адам/км² | ||||
4-ші орын | |||||
- барлығы | |||||
- су беті | 3880 км² (1 %) | ||||
- ендік | 44° 21′ с. е. бойынша 49° с. е., 1015 км | ||||
- бойлық | 104° 2′ б. б. бойынша 116° 3′ б. б., 410 км | ||||
Теңіз деңгейінен биіктігі | |||||
- максимал биіктігі | 3903,5 м | ||||
- орташа биіктігі | 1040 м | ||||
- минимал биіктігі | 550 м | ||||
Штат статусын иеленуі | 8 қараша 1889 жыл 41 ретпен | ||||
- штат болмай тұрып | |||||
Губернаторы | |||||
Заң шығару органы | Монтана легислатурасы | ||||
- жоғарғы палатасы | |||||
- төменгі палатасы | |||||
Сенат мүшелері | |||||
| -7/-6 | ||||
Ресми сайты: | http://mt.gov/ |
Тарихы
Айтарлықтай ұзақ уақыт бұрын болашақ Монтана үндіс тайпалары мекендеген жер болған
- ,
- кроу,
- ,
- ,
- ,
- (олар — дакоттар мен лакоттар) және т.б.
Француздар 1742 жылы шығысқа қарай ағымдағы Монтана аймағында пайда болды — бұл 1803 жылы Франциядан сатып алынған Луизиананың бөлігі. басында аудан барысында зерттелді. Аң саудагерлері мен миссионерлер XIX ғасырдың басында бірқатар елдімекендердің негізін қалаған.
1848-1864 жж. кезеңде Монтана түрлі Федералды аумақтардың бөліктерге кірді. Олар:
- Орегон (1848—1859),
- Вашингтон (1853—1863),
- Айдахо (1863—1864) и
- Дакота (1861—1864).
Болашақ Монтана шегінде 1850 жылы тұтас алтын мен мысты кен орындарын ашылды. 26 мамырда, 1864 жылы Монтана Америка Құрама Штаттарының федералдық аймағы мәртебесін алды. Аумақ (содан кейін штат) атауы испан сөзі montaña (тау) алынған. Алдымен Баннак (Bannack) астанасы болды. Бірінші губернаторы (Sidney Edgerton) болды. 1865 жылы, астананың аумағы ауыстырылды, және 1875 жылы — қаласына.
1860 жылдың соңында бірнеше әскери форттар құрылған, олар: , және Форт-Смит. Монтананы отарлау үндіс тайпаларымен шайқас арқылы жүрді; ең танымалы 1876 жылы орын алған . 1883 жылы Солтүстік Тынық мұхит теміржол құрылысын салынуы халықтың күрт өсуіне әкелді. 26 мамырда 1864 жылы Америка Құрама Штаттарының құрамына кірді, 8 қарашада, 1889 жылы Монтана штат болып жарияланды.
Халқы
2013 жыл соңындағы дерегі бойынша Монтанада 1.015.165 халқы бар; ұлғайуы 2010 жылғы санақпен салыстырғанда 2,6%-ды құрады. 2010 жылғы санақ бойынша штаттың нәсілдік құрамы төмендегідей: ақ (89,4%), қара (0,4%), түпамерикандықтар (6,3%), азиялықтар (0,6%), гавайлықтар және мұхиттықтар (0,1 %), басқа да нәсілдер (0,6%), екі немесе одан да көп нәсілдердің өкілдері (2,5%). Ақ нәсілді халықтың шығу тегі негізінен немістер (29,3%), ирландиялық (16,4%) және ағылшын (13,1%) және норвегиялық (10%). 5 жастан асқан Монтана тұрғындарының шамамен 94,8%-ы үйде ағылшын тілінде сөйлейді.
Монтана тұрғындарының шамамен 55% - протестанттар, 24% - католиктер, 5% - мормондар, 18% ешқандай дінге кірмейді, 1%-дан кемі басқа да діндерді ұстайды.
Халықтың динамикасы:
- 1950: 591 024 адам
- 1960: 674 767 адам
- 1970: 694 409 адам
- 1980: 786 690 адам
- 1990: 799 065 адам
- 2000: 902 195 адам
- 2010: 989 415 адам
- 2013: 1 015 165 адам
Ірі қалалары:
- Биллингс: 104 700 адам
- : 66 788 адам
- : 58 505 адам
- : 37 280 адам
Дереккөздер
- Table 1. Annual Estimates of the Population for the United States, Regions, States, and Puerto Rico: April 1, 2010 - 1 шілде 2013 (). 2013 Population Estimates. , Population Division (желтоқсан 30, 2013). Тексерілді, 5 қаңтар 2014.
- factfinder2.census.gov
- Language Map Data Center Мұрағатталған 24 мамырдың 2013 жылы.
- 2010.census.gov Мұрағатталған 17 тамыздың 2011 жылы.
Сілтемелер
- State of Montana Website
- Montana State Capitol Information
- Photographs of Montana
- Montana History
- Montana Historical Society Мұрағатталған 23 ақпанның 2008 жылы.
- Montana Historical Markers(қолжетпейтін сілтеме)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Monta na agylsh Montana mɒnˈtaene shtatAҚSh tyn soltүstik batysyndagy 41 shi shtat odakka kosylgan Astanasy iri kalasy Billings Halky 1 015 165 adam AҚSh ta 44 shi orynda 2013 zhylgy derekter Қazyna shtaty AҚSh shtatyMontana agylsh agylsh MontanaShtat uranyShtat әniShtat lakapaty kazyna shtaty AstanasyEn iri kalasy HelenaTurgyny amp amp amp amp amp amp amp amp 01015165 amp amp amp amp amp 0 1 015 165 2013 zhyl tygyzdygy 2 65 adam km Audany 4 shi oryn barlygy amp amp amp amp amp amp amp amp amp 0381154 amp amp amp amp amp 0 381 154 km su beti 3880 km 1 endik 44 21 s e bojynsha 49 s e 1015 km bojlyk 104 2 b b bojynsha 116 3 b b 410 kmTeniz dengejinen biiktigi maksimal biiktigi 3903 5 m ortasha biiktigi 1040 m minimal biiktigi 550 mShtat statusyn ielenui 8 karasha 1889 zhyl 41 retpen shtat bolmaj turypGubernatoryZan shygaru organy Montana legislaturasy zhogargy palatasy tomengi palatasySenat mүsheleri 7 6Resmi sajty http mt gov TarihyAjtarlyktaj uzak uakyt buryn bolashak Montana үndis tajpalary mekendegen zher bolgan krou olar dakottar men lakottar zhәne t b Francuzdar 1742 zhyly shygyska karaj agymdagy Montana ajmagynda pajda boldy bul 1803 zhyly Franciyadan satyp alyngan Luiziananyn boligi basynda audan barysynda zertteldi An saudagerleri men missionerler XIX gasyrdyn basynda birkatar eldimekenderdin negizin kalagan 1848 1864 zhzh kezende Montana tүrli Federaldy aumaktardyn bolikterge kirdi Olar Oregon 1848 1859 Vashington 1853 1863 Ajdaho 1863 1864 i Dakota 1861 1864 Bolashak Montana sheginde 1850 zhyly tutas altyn men mysty ken oryndaryn ashyldy 26 mamyrda 1864 zhyly Montana Amerika Қurama Shtattarynyn federaldyk ajmagy mәrtebesin aldy Aumak sodan kejin shtat atauy ispan sozi montana tau alyngan Aldymen Bannak Bannack astanasy boldy Birinshi gubernatory Sidney Edgerton boldy 1865 zhyly astananyn aumagy auystyryldy zhәne 1875 zhyly kalasyna 1860 zhyldyn sonynda birneshe әskeri forttar kurylgan olar zhәne Fort Smit Montanany otarlau үndis tajpalarymen shajkas arkyly zhүrdi en tanymaly 1876 zhyly oryn algan 1883 zhyly Soltүstik Tynyk muhit temirzhol kurylysyn salynuy halyktyn kүrt osuine әkeldi 26 mamyrda 1864 zhyly Amerika Қurama Shtattarynyn kuramyna kirdi 8 karashada 1889 zhyly Montana shtat bolyp zhariyalandy HalkyMontana halkynyn tygyzdygyBozmen kalasy 2013 zhyl sonyndagy deregi bojynsha Montanada 1 015 165 halky bar ulgajuy 2010 zhylgy sanakpen salystyrganda 2 6 dy kurady 2010 zhylgy sanak bojynsha shtattyn nәsildik kuramy tomendegidej ak 89 4 kara 0 4 tүpamerikandyktar 6 3 aziyalyktar 0 6 gavajlyktar zhәne muhittyktar 0 1 baska da nәsilder 0 6 eki nemese odan da kop nәsilderdin okilderi 2 5 Ak nәsildi halyktyn shygu tegi negizinen nemister 29 3 irlandiyalyk 16 4 zhәne agylshyn 13 1 zhәne norvegiyalyk 10 5 zhastan askan Montana turgyndarynyn shamamen 94 8 y үjde agylshyn tilinde sojlejdi Montana turgyndarynyn shamamen 55 protestanttar 24 katolikter 5 mormondar 18 eshkandaj dinge kirmejdi 1 dan kemi baska da dinderdi ustajdy Halyktyn dinamikasy 1950 591 024 adam 1960 674 767 adam 1970 694 409 adam 1980 786 690 adam 1990 799 065 adam 2000 902 195 adam 2010 989 415 adam 2013 1 015 165 adam Iri kalalary Billings 104 700 adam 66 788 adam 58 505 adam 37 280 adamDerekkozderTable 1 Annual Estimates of the Population for the United States Regions States and Puerto Rico April 1 2010 1 shilde 2013 2013 Population Estimates Population Division zheltoksan 30 2013 Tekserildi 5 kantar 2014 factfinder2 census gov Language Map Data Center Muragattalgan 24 mamyrdyn 2013 zhyly 2010 census gov Muragattalgan 17 tamyzdyn 2011 zhyly SiltemelerState of Montana Website Montana State Capitol Information Photographs of Montana Montana History Montana Historical Society Muragattalgan 23 akpannyn 2008 zhyly Montana Historical Markers kolzhetpejtin silteme