Марокко мәлігі (араб.: ملك المغرب) — Марокко конституциясына сәйкес мемлекет басшысы. Марокко — демократиялық, әлеуметтік және конституциялық монархия. Мәлік («Әмір Әл-Муминин» (Хақ мұсылмандардың көшбасшысы)) — елдің Жоғары өкілі және оның бірлігінің Нышаны. Ол мемлекеттің толассыздығы мен мирасқорлығының кепілі. Сенімді қорғаушы ретінде ол конституцияны құрметтеуге кепілдік береді. Ол азаматтар, әлеуметтік топтар мен ұйымдардың құқықтары мен бостандықтарының қорғаушысы. Мәлік — елдің тәуелсіздігі мен патшалықтың заңды шекараларындағы аумақтық тұтастығының кепілі.
Марокко мәлігі араб.: ملك المغرب | |
Марокко патша байрағы | |
Лауазымды иеленуші | |
---|---|
Басшылық етеді | |
Басқару түрі | Ұлы Мәртебелі Марокко мәлігі, Хақ мұсылмандардың көшбасшысы, Иеміз оған жеңіс сыйласын |
Ресми резиденциясы | Дар-әл-Макзен, Рабат |
Тағайындалды | мұрагерлікпен |
Өкілеттігінің мерзімі | өмірбақи |
Лауазым пайда болды | |
Алғашқысы |
Конституциялық құқықтары мен міндеттері
Марокко монархы шексіз өкілеттіктерге ие. Премьер-министрдің өкілеттіктері атаулы, ал сот жүйесі нашар дамыған. Монархия, мәлік отбасы мүшелері, мәліктің меншігі туралы сыни пікір айтуға, сондай-ақ Батыс Сахарада Марокко заңын талқылауға тыйым салынады. Мәліктің тұлғасы қасиетті және қол сұғылмайды. Ел конституциясына сәйкес, Марокко мәлігі - діни мемлекет басшысы, сонымен бірге «ұлттың ең жоғарғы өкілі, оның қоғамдастығының нышаны, мемлекет күшінің кепілі». Мемлекеттік дін - ислам.
1956 жылы 2 наурызда Марокко тәуелсіздік алғаннан кейін мемлекет басында сұлтан болды. Келесі жылы елде мәлік қызметі пайда болды.
Таққа мұрагерлік
Марокко тәжі және оның конституциялық құқықтары Ұлы Мәртебелі патша II Хасан мұрагерлеріне туылу құқығы негізінде, тек мәлік тірі кезінде өзінің орнына екінші ұлын тағайындаған жағдайды қоспағанда, атадан балаға ұрпақтан-ұрпаққа тікелей ерлер мұра ретінде қабылдайды. Тікелей ерлер қатарында мұрагерлер болмаған жағдайда, Тақты мұрагерлеу құқығы сол шарттар бойынша жанама жолдағы ең жақын ер мұрагер бола алады.
Қаржыландыру
Мәлікке патшалық отбасы адамдарын ұстауға арналған сома — цивиль парағы беріледі.
Марокко билеушілерінің тізімі
Сұлтандар
1956 жылы 2 наурызда Марокко Францияның отары болуын тоқтатып, тәуелсіз мемлекет атанды.
Суреті | Аты | Туған жылы | Қайтыс болды | Билікке келуі | Биліктен кетуі | Байланыс |
---|---|---|---|---|---|---|
Мулай Рашид ибн Шериф على الرشيد | 1631 | 9 сәуір 1672 | 6 маусым 1666 | 9 сәуір 1672 | Шериф ибн Әлидің ұлы | |
Мулай Әбу Насыр Ысмайыл ас-Самин ибн Рашид مولاي إسماعيل بن الشريف ابن النصر | 1646 | 21 наурыз 1727 | 9 сәуір 1672 | 21 наурыз 1727 | I Мұхаммад аш-Шарифтың ұлы; алдыңғының қандас інісі | |
1677 | 5 наурыз 1729 | 22 наурыз 1727 | 1728 наурыз | Ысмайыл ибн Шарифтың ұлы; 1-рет билікке келуі; тақтан бас тартты | ||
1696 | 2 наурыз 1729 | 1728 наурыз | 1728 шілде | Ысмайыл ибн Шарифтың ұлы; тақтан бас тартты | ||
1677 | 5 наурыз 1729 | 1728 шілде | 5 наурыз 1729 | Ысмайыл ибн Шарифтың ұлы; 2-рет билікке келуі | ||
Мулай Абдаллаһ | 1694 | 10 қараша 1757 | 5 наурыз 1729 | 28 қыркүйек 1734 | Ысмайыл ибн Шарифтың ұлы; 1-рет билікке келуі; тақтан бас тартты | |
Мулай Әли | белгісіз | 1737 сәуір | 28 қыркүйек 1734 | 14 ақпан 1736 | Ысмайыл ибн Шарифтың ұлы; тақтан бас тартты | |
Мулай Абдаллаһ | 1694 | 10 қараша 1757 | 14 ақпан 1736 | 8 тамыз 1736 | Ысмайыл ибн Шарифтың ұлы; 2-рет билікке келуі; тақтан бас тартты | |
1694 | белгісіз | 8 тамыз 1736 | 18 маусым 1738 | Ысмайыл ибн Шарифтың ұлы; тақтан бас тартты | ||
белгісіз | 1759 | 18 маусым 1738 | 1740 ақпан | Ысмайыл ибн Шарифтың ұлы; 1-рет билікке келуі; тақтан бас тартты | ||
Мулай Абдаллаһ | 1694 | 10 қараша 1757 | 1740 ақпан | 13 маусым 1741 | Ысмайыл ибн Шарифтың ұлы; 3-рет билікке келуі; тақтан бас тартты | |
1692 | 1762 | 13 маусым 1741 | 24 қараша 1741 | Ысмайыл ибн Шарифтың ұлы; тақтан бас тартты | ||
Мулай Абдаллаһ | 1694 | 10 қараша 1757 | 24 қараша 1741 | 3 ақпан 1742 | Ысмайыл ибн Шарифтың ұлы; 4-рет билікке келуі; тақтан бас тартты | |
белгісіз | 1759 | 3 ақпан 1742 | 1743 мамыр | Ысмайыл ибн Шарифтың ұлы; 2-рет билікке келуі; тақтан бас тартты | ||
Мулай Абдаллаһ | 1694 | 10 қараша 1757 | 1743 мамыр | 1747 шілде | Ысмайыл ибн Шарифтың ұлы; 5-рет билікке келуі; тақтан бас тартты | |
белгісіз | 1759 | 1747 шілде | 1748 қазан | Ысмайыл ибн Шарифтың ұлы; 3-рет билікке келуі; тақтан бас тартты | ||
Мулай Абдаллаһ | 1694 | 10 қараша 1757 | 1748 қазан | 10 қараша 1757 | Ысмайыл ибн Шарифтың ұлы; 6-рет билікке келуі; | |
III Мохаммед бен Абдаллаһ محمد الثالث بن عبد الله | 1710 | 1790 | 10 қараша 1757 | 1790 | Мулай Абдаллаһтың ұлы | |
Әл-Әзид бен Мохаммед اليزيد بن محمد | 1750 | 23 ақпан 1792 | 9 сәуір 1790 | 23 ақпан 1792 | III Мохаммед ұлы | |
Мулай Сүлеймен бен Мохаммед مولاي سليمان | 1766 | 28 қараша 1822 | 23 ақпан 1792 | 28 қараша 1822 | III Мохаммед ұлы | |
Патша аралығы (28 қараша - 30 қараша 1822) | ||||||
Мулай Абул Фадл Әбд ар-Рахман бен Хашам ибн Сүлеймен عبد الرحمان | 1778 | 28 тамыз 1859 | 30 қараша 1822 | 28 тамыз 1859 | Хишам ибн Сүлейменнің ұлы; Сүлеймен сұлтанның інісі | |
IV Сиди Мұхаммед бен Әбд ар-Рахман محمد الرابع | 1803 | 16 қыркүйек 1873 | 28 тамыз 1859 | 16 қыркүйек 1873 | Мулай Әбд ар-Рахманның ұлы | |
الحسن الأول بن محمد | 1836 | 7 маусым 1894 | 16 қыркүйек 1873 | 7 маусым 1894 | IV Мұхаммед ұлы | |
Мулай Әбд әл-Ғазиз عبد الحفيظ بن الحسن | 24 ақпан 1878 | 10 маусым 1943 | 7 маусым 1894 | 4 қаңтар 1908 | I Хасан ұлы; 1908 жылы тақтан бас тартты | |
Мулай Әбд әл-Хафиз ибн әл-Хасан Әбд Әл-Хафиз عبد الحفيظ بن الحسن | 1875 | 4 сәуір 1937 | 4 қаңтар 1908 | 12 тамыз 1912 | I Хасан ұлы; 1912 жылы тақтан бас тартты | |
Жүсіп бен Хассан السلطان يوسف بن الحسن | 1882 | 17 қараша 1927 | 13 тамыз 1912 | 17 қараша 1927 | I Хасан ұлы | |
V Мұхаммед Сиди Мұхаммед бен Жүсіп محمد الخامس | 10 тамыз 1909 | 26 ақпан 1961 | 17 қараша 1927 | 20 тамыз 1953 | Мулай Жүсіптің ұлы; 1-рет билікке келуі | |
(VI) Мұхаммед бен Арафа محمد بن عرفة | шамамен 1889 | 17 шілде 1971 | 20 тамыз 1953 | 30 қазан 1955 | өз-өзін тағайындаған сұлтан; 1999 жылы билікке келген II Хасан ұлы бен Арафаның заңды сұлтан емес екенін тағы да атап көрсетіп, VI Мұхаммед деген есім алды. | |
V Мұхаммед Сиди Мұхаммед бен Жүсіп محمد الخامس | 10 тамыз 1909 | 26 ақпан 1961 | 16 қараша 1955 | 14 тамыз 1957 | Мулай Жүсіптің ұлы; 2-рет билікке келуі |
Мәліктер
Тәуелсіздік жариялап, бір жыл өткен соң елде Мәлік қызметі орнады.
Суреті | Аты | Туған жылы | Қайтыс болды | Билікке келуі | Биліктен кетуі | Байланыс |
---|---|---|---|---|---|---|
V Мұхаммед Сиди Мұхаммед бен Жүсіп محمد الخامس | 10 тамыз 1909 | 26 ақпан 1961 | 14 тамыз 1957 | 26 ақпан 1961 | Мулай Жүсіптің ұлы | |
Мулай Хасан Әләуи الحسن بن محمد الثاني | 9 шілде 1929 | 23 шілде 1999 | 26 ақпан 1961 | 23 шілде 1999 | алдыңғының ұлы | |
Мұхаммед бен әл-Хасан محمد السادس بن الحسن, | 21 тамыз 1963 | Қазір аман сау | 23 шілде 1999 | Қазіргі уақытта | алдыңғының ұлы |
Лауазымда болудағы диаграмма
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- Марокко мәлігі, Марокко мәліктігі - ТурАфиша. Басты дереккөзінен мұрағатталған 11 қараша 2012.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 22 ақпан 2013.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Marokko mәligi arab ملك المغرب Marokko konstituciyasyna sәjkes memleket basshysy Marokko demokratiyalyk әleumettik zhәne konstituciyalyk monarhiya Mәlik Әmir Әl Muminin Hak musylmandardyn koshbasshysy eldin Zhogary okili zhәne onyn birliginin Nyshany Ol memlekettin tolassyzdygy men miraskorlygynyn kepili Senimdi korgaushy retinde ol konstituciyany kurmetteuge kepildik beredi Ol azamattar әleumettik toptar men ujymdardyn kukyktary men bostandyktarynyn korgaushysy Mәlik eldin tәuelsizdigi men patshalyktyn zandy shekaralaryndagy aumaktyk tutastygynyn kepili Marokko mәligi arab ملك المغرب Marokko patsha bajragyLauazymdy ielenushiBasshylyk etediMarokkoBaskaru tүriҰly Mәrtebeli Marokko mәligi Hak musylmandardyn koshbasshysy Iemiz ogan zhenis syjlasynResmi rezidenciyasyDar әl Makzen RabatTagajyndaldymuragerlikpenӨkilettiginin merzimiomirbakiLauazym pajda boldy14 tamyz 1957 zhylyAlgashkysyV MuhammedKonstituciyalyk kukyktary men mindetteriMarokko monarhy sheksiz okilettikterge ie Premer ministrdin okilettikteri atauly al sot zhүjesi nashar damygan Monarhiya mәlik otbasy mүsheleri mәliktin menshigi turaly syni pikir ajtuga sondaj ak Batys Saharada Marokko zanyn talkylauga tyjym salynady Mәliktin tulgasy kasietti zhәne kol sugylmajdy El konstituciyasyna sәjkes Marokko mәligi dini memleket basshysy sonymen birge ulttyn en zhogargy okili onyn kogamdastygynyn nyshany memleket kүshinin kepili Memlekettik din islam 1956 zhyly 2 nauryzda Marokko tәuelsizdik algannan kejin memleket basynda sultan boldy Kelesi zhyly elde mәlik kyzmeti pajda boldy Takka muragerlikMarokko tәzhi zhәne onyn konstituciyalyk kukyktary Ұly Mәrtebeli patsha II Hasan muragerlerine tuylu kukygy negizinde tek mәlik tiri kezinde ozinin ornyna ekinshi ulyn tagajyndagan zhagdajdy kospaganda atadan balaga urpaktan urpakka tikelej erler mura retinde kabyldajdy Tikelej erler katarynda muragerler bolmagan zhagdajda Takty muragerleu kukygy sol sharttar bojynsha zhanama zholdagy en zhakyn er murager bola alady ҚarzhylandyruMәlikke patshalyk otbasy adamdaryn ustauga arnalgan soma civil paragy beriledi Marokko bileushilerinin tizimiSultandar 1956 zhyly 2 nauryzda Marokko Franciyanyn otary boluyn toktatyp tәuelsiz memleket atandy Sureti Aty Tugan zhyly Қajtys boldy Bilikke kelui Bilikten ketui BajlanysMulaj Rashid ibn Sherif على الرشيد 1631 9 sәuir 1672 6 mausym 1666 9 sәuir 1672 Sherif ibn Әlidin ulyMulaj Әbu Nasyr Ysmajyl as Samin ibn Rashid مولاي إسماعيل بن الشريف ابن النصر 1646 21 nauryz 1727 9 sәuir 1672 21 nauryz 1727 I Muhammad ash Shariftyn uly aldyngynyn kandas inisi1677 5 nauryz 1729 22 nauryz 1727 1728 nauryz Ysmajyl ibn Shariftyn uly 1 ret bilikke kelui taktan bas tartty1696 2 nauryz 1729 1728 nauryz 1728 shilde Ysmajyl ibn Shariftyn uly taktan bas tartty1677 5 nauryz 1729 1728 shilde 5 nauryz 1729 Ysmajyl ibn Shariftyn uly 2 ret bilikke keluiMulaj Abdallaһ 1694 10 karasha 1757 5 nauryz 1729 28 kyrkүjek 1734 Ysmajyl ibn Shariftyn uly 1 ret bilikke kelui taktan bas tarttyMulaj Әli belgisiz 1737 sәuir 28 kyrkүjek 1734 14 akpan 1736 Ysmajyl ibn Shariftyn uly taktan bas tarttyMulaj Abdallaһ 1694 10 karasha 1757 14 akpan 1736 8 tamyz 1736 Ysmajyl ibn Shariftyn uly 2 ret bilikke kelui taktan bas tartty1694 belgisiz 8 tamyz 1736 18 mausym 1738 Ysmajyl ibn Shariftyn uly taktan bas tarttybelgisiz 1759 18 mausym 1738 1740 akpan Ysmajyl ibn Shariftyn uly 1 ret bilikke kelui taktan bas tarttyMulaj Abdallaһ 1694 10 karasha 1757 1740 akpan 13 mausym 1741 Ysmajyl ibn Shariftyn uly 3 ret bilikke kelui taktan bas tartty1692 1762 13 mausym 1741 24 karasha 1741 Ysmajyl ibn Shariftyn uly taktan bas tarttyMulaj Abdallaһ 1694 10 karasha 1757 24 karasha 1741 3 akpan 1742 Ysmajyl ibn Shariftyn uly 4 ret bilikke kelui taktan bas tarttybelgisiz 1759 3 akpan 1742 1743 mamyr Ysmajyl ibn Shariftyn uly 2 ret bilikke kelui taktan bas tarttyMulaj Abdallaһ 1694 10 karasha 1757 1743 mamyr 1747 shilde Ysmajyl ibn Shariftyn uly 5 ret bilikke kelui taktan bas tarttybelgisiz 1759 1747 shilde 1748 kazan Ysmajyl ibn Shariftyn uly 3 ret bilikke kelui taktan bas tarttyMulaj Abdallaһ 1694 10 karasha 1757 1748 kazan 10 karasha 1757 Ysmajyl ibn Shariftyn uly 6 ret bilikke kelui III Mohammed ben Abdallaһ محمد الثالث بن عبد الله 1710 1790 10 karasha 1757 1790 Mulaj Abdallaһtyn ulyӘl Әzid ben Mohammed اليزيد بن محمد 1750 23 akpan 1792 9 sәuir 1790 23 akpan 1792 III Mohammed ulyMulaj Sүlejmen ben Mohammed مولاي سليمان 1766 28 karasha 1822 23 akpan 1792 28 karasha 1822 III Mohammed uly Patsha aralygy 28 karasha 30 karasha 1822 Mulaj Abul Fadl Әbd ar Rahman ben Hasham ibn Sүlejmen عبد الرحمان 1778 28 tamyz 1859 30 karasha 1822 28 tamyz 1859 Hisham ibn Sүlejmennin uly Sүlejmen sultannyn inisiIV Sidi Muhammed ben Әbd ar Rahman محمد الرابع 1803 16 kyrkүjek 1873 28 tamyz 1859 16 kyrkүjek 1873 Mulaj Әbd ar Rahmannyn ulyالحسن الأول بن محمد 1836 7 mausym 1894 16 kyrkүjek 1873 7 mausym 1894 IV Muhammed ulyMulaj Әbd әl Ғaziz عبد الحفيظ بن الحسن 24 akpan 1878 10 mausym 1943 7 mausym 1894 4 kantar 1908 I Hasan uly 1908 zhyly taktan bas tarttyMulaj Әbd әl Hafiz ibn әl Hasan Әbd Әl Hafiz عبد الحفيظ بن الحسن 1875 4 sәuir 1937 4 kantar 1908 12 tamyz 1912 I Hasan uly 1912 zhyly taktan bas tarttyZhүsip ben Hassan السلطان يوسف بن الحسن 1882 17 karasha 1927 13 tamyz 1912 17 karasha 1927 I Hasan ulyV Muhammed Sidi Muhammed ben Zhүsip محمد الخامس 10 tamyz 1909 26 akpan 1961 17 karasha 1927 20 tamyz 1953 Mulaj Zhүsiptin uly 1 ret bilikke kelui VI Muhammed ben Arafa محمد بن عرفة shamamen 1889 17 shilde 1971 20 tamyz 1953 30 kazan 1955 oz ozin tagajyndagan sultan 1999 zhyly bilikke kelgen II Hasan uly ben Arafanyn zandy sultan emes ekenin tagy da atap korsetip VI Muhammed degen esim aldy V Muhammed Sidi Muhammed ben Zhүsip محمد الخامس 10 tamyz 1909 26 akpan 1961 16 karasha 1955 14 tamyz 1957 Mulaj Zhүsiptin uly 2 ret bilikke keluiMәlikter Tәuelsizdik zhariyalap bir zhyl otken son elde Mәlik kyzmeti ornady Sureti Aty Tugan zhyly Қajtys boldy Bilikke kelui Bilikten ketui BajlanysV Muhammed Sidi Muhammed ben Zhүsip محمد الخامس 10 tamyz 1909 26 akpan 1961 14 tamyz 1957 26 akpan 1961 Mulaj Zhүsiptin ulyMulaj Hasan Әlәui الحسن بن محمد الثاني 9 shilde 1929 23 shilde 1999 26 akpan 1961 23 shilde 1999 aldyngynyn ulyMuhammed ben әl Hasan محمد السادس بن الحسن 21 tamyz 1963 Қazir aman sau 23 shilde 1999 Қazirgi uakytta aldyngynyn ulyLauazymda boludagy diagrammaTagy karanyzDerekkozderMarokko mәligi Marokko mәliktigi TurAfisha Basty derekkozinen muragattalgan 11 karasha 2012 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 22 akpan 2013