Наркотик ( гр. ναρκωτικός — естен айырылу) — БДСҰ-ның анықтауы бойынша, ауру сезгіштікті жоятын химиялық есірткі. Термин әдетте есiрткi анальгетиктер деп аталған апиыны бар заттарға немесе опиоидтарға жатады.
Алғаш болып «наркотик» деген анықтаманы сезгiштiктi жоғалтуға алып келетін заттарды сипаттау үшін грек емшісі Гиппократ қолданған. Бұл анықтаманы дәрігер болған Клавдий Гален да қолданған. Наркотикті сипаттау үшін Клавдий Гален көбінесе мандрагор, семена эклаты и тамырын немесе эклат тұқымдарын және көкнәрді терең зерттеген.
Аталмыш терминнің мәні XX ғасырда кеңiдi. Алдыңғы уақыттарда «наркотик» деген мағынаны беретін сөз, уақыт өте көпмағыналы бола бастады.
Көп жағдайларда медицинада және юриспруденцияда «наркотик» ұғымы толық бір мағынаны бере бермейді. Бұл салаларда барлық заңсыз және жүйке жүйесін уландыратын химиялық өнімдер, наркотик ұғымына қосылады. Мысалы, Канада және АҚШ елдерінде есірткі қатарына кокаин, каннабис және опиоидтар жатқызылған. Мағыналық жағынақ келіспеушіліктер көп болғандықтан, бұл анықтаманы олық өзіне сәйкес мағынасында атаған жөн.
Қазіргі уақытта наркотик айналымы барлық елдерде шектеулі. 2009 жылдың бірінші қарашасының тіркеуіне сәйкес, 1972 жылы наркотикка қарсы өткіщілген жиынның келісімінде 186 ел қосымшалар енгізген, бұл бүкіл әлемдегі елдердің 96% - ын құрайды. Оның арасында 184 ел 1961 жылғы келісімнен бері өз үлестерін қосып келуде. Ауғаныстан және Чад елдері 1961 жылғы келісімге қана қосылған. Сондай – ақ 1961 жылғы келісімге сегіз ел өкілдері қосылмады. Олар: Экваторлы Гвинея, Тимор-Лешти, Вануату, Кирибати, Науру, Кук аралдары , Самоа және Тувалу.
Анықтау
Бүкiләлемдiк денсаулық сақтау ұйымының анықтамасына сәйкес
Наркотик — ауру сезгіштікті жоятын химиялық есірткі.
БҰҰ – ның анықтамасы
1961 жылғы біртұтас келісім отырысында БҰҰ «наркотик» ұғымының толық мағынасын анықтады:
I және II тізім қатарына кіретін барлық өнім түрлері – есірткі атауының құрамына кіреді.
Алайда әлемнің көптеген елдерінде наркотик ұғымына жататын өнімдерді 1961 жылғы келісімдегі бекітуге сәйкес анықталуда. Айта кететін жайт – I және II тізім қатарына героин, каннабис, дезоморфин және кетобемидон жатқызылды.
Ресейде
Ресейде «наркотик» ұғымына келесідей анықтама қойылған:
Есірткі – Ресей Федерациясының қатаң тексерісіндегі және 1961 жылғы келісімнің тармақтарына сәйкес, синтетикалық, өсімдіктер немесе жүйке жүйесіне әсер ететін өнім түрі.
АҚШ-та
АҚШ-ның кодексіне сәйкес, «наркотик» (ағылш. narcotic drug) ұғымына опиум, кокайн және опиаттар жатады делінген. Есірткі келесідей күйде кездеседі:
- (A) Препаратты терiс пайдалануына үлкен мүмкіншілік бар (ағылш. The drug or other substance has high potential for abuse).
- (B) Препаратпен АҚШ-та емделу тұрпатында ешқандай рұқсаты жоқ (ағылш. The drug or other substance has no currently accepted medical use in treatment in the United States).
- (C) Дәрігерлік бақылау болған кезде де, тәуекелдік қарапайым нормаларды асып түседі (ағылш. There is a lack of accepted safety for use of the drug or other substance under medical supervision).
Ғылыми анықтама
«Наркотик» деп келесі белгілерге сәйкес келетін өнімдерді атайды:
- Дәрiгерлiк белгi — орталық жүйке жүйесіне әсер ететін дәрігерлік рұқсаты жоқ өнім.
- Әлеуметтiк белгi — алып келетін зақымы үлкен көлемді немесе әлеуметтіктүрде болатын дәрігерлік емес өнім.
- Заң белгiсi — есiрткi заттардың тiзiмiне кірген өнім.
Бүкіләлемдік деңсаулық сақтау ұйымының анықтамасы
Жүйке жүйесіне әсер ететін кез-келген өнім — психобелсенді болып табылады.
Тұрмыс мән
Аудармалы мағынада «наркотик» деп үнемі қолданбаған жағдайда жүйкелей тұрақсыздықты алып келетін кез келген өнімді айтуға болады. Сонымен қатар ешқандай себепсіз ашулануға алып келетің, мастықты шақыратын адам деңсаулығына зияны мол өнім.
Көптеген салауатты өмір салтына деген ұстанымы мықты адамдардың есірткіге қарсылығы, оның алып келетін зардабына тікелей байланысты. Ішімдік және құрамында никотині бар өнімдер жеке бас деңсаулығына ғана емес, қоршаған ортаға, әлеуметке деген үлкен қиянат. Бұқаралық ақпарат өкілдерінің көбісі ішімдік пен никотинді «наркотик» қатарына жатқызатыны құпталады.
Есірткілер классификациясы
Есірткі келтіретін зардабына сай ауыр есірткілер және жеңіл есірткілер болып екі топқа бөлінеді. Ал жүйкеге алып келетін зардабы синтетикалық, жартылай синтетикалық және өсімдік түрлі болып үшке бөлінеді.
Есірткілердің заңнамалық классификациясы
Ресейде есірткілерді тексеру келесі төрт нысан бойынша жүзеге асырылады:
- Айналымына тыйым салынған есірткілер мен жүйкеге әсер еткіш өнімдер: гашиш, героин, метаквалон, метилфенидат және т.б.
- Есірткелік өнімдер: амфетамин, кодеин, кокаин, морфин, кетамин және т.б.
- Айналымыны шектеу бар жүйкеге әсер еткіш өнімдер: декстрометорфан, тарен және т.б.
- Жүйкеге әсер еткіш өнімдер өндірген кезде, белгілі есептеу және ақылау шаралары жүретін өнімдер: эфедрин, нитрометан, толуол және т.б.
Әсер ету тетігі
Барлық есірткілер тура немесе жанама түрде постсинаптикалық нейрондардың құрамындағы дофамин немесе серотонин сияқты нейромедиаторлардың ағындарын 5 – 10 дейін жоғарылатып, миды улауға арналады. Нейромедиаторлардың ағындарының жоғарылауы оқу, білім алу процесіне әсер етіп, адамда уақытша рахаттану сезімін тудырады. Нейробиологиялық тәжірибелер қарапайым жағымды жаңалықты еске алу, дофамин нысанын жоғарылатуға мүмкіндік береді. Алайда есірткіні қабылдаған нашақор дофамин құрамын күрт азайтып тек «жалған рахаттануды» жасанды әдіспен алып жатқанын біле бермейді. Егер есірткіні қабылдау жиілеп кетсе, дене мүшелері «жаңа қалыпқа» бейімделіп, соңында қауіпті залал тигізуі мүмкін.
Есірткіге тәуелділік
Есірткіні жиі қолданатын адамдарда уақыт өте тәуелділік пайда болады. Әдетте бұл тәуелділік екіге бөлінеді:
- Жүйкелік
- Физикалық
Есірткіні алғаш қолдану кезінде нашақорда тек жүйкелік тәуелділік пайда болады. Кейіннен ол физикалыққа ауысады. Физикалық тәуелділік қолданылатын өнімге және қолдану мерзіміне байланысты түрлі болады.
Психикалық тәуелділік есірткіні қолданылмау уақыты ұзақталған жағдайда көңіл – күйдін төмендеуімен және есірткіні қолданған кезде рахаттану сезімі пайда болуымен көрініс береді. Уақыт өте есірткі жүйке жүйесінің толыққанды жұмыс істеуі үшін міндетті түрде қажет болатын өнім болып қалыптасады.
Физикалық тәуелділік есірткіні ұзақ уақыт аралығында қолданғандықтан, ағзаның жұмыс істеу режимі өзгеруінен туады. Егер есірткіні ұзақ уақыт қолданбаған жағдайда ағзаның функционалды жұмыс істеуі тоқтап, белгілі залалдарға алып келеді. Қатты физикалық тәуелділікті опиаттар мен барбитураттар алып келеді.
Есірткі нарығы
Есірткі өнімдері сатылатын нарық қара нарық деп аталады. АҚШ, Канада, Бельгия, Чехия сияқты бірқатар елдерде марихуананы дәрілік тұрпатта қолдануға рұқсат етілген. Ал 2008 жылы есірткінің Нидерланд еліндегі бағасы келесідей болды:ref name="jellinek">jellinek.nl — Сколько стоят наркотики (нидер. Hoeveel kosten drugs)</ref>
- гашиш граммы — 10 еуро
- бір джоинт — 2-3 еуро
- экстази дәрісі — 3-5 еуро дилерға және 10 еуро клубта
- кокаинның 55 % граммы— 50-60 еуро
- 5 л. GHB — 5 еуро
- 10 мл. попперс — 12,5-15 еуро
- героин граммы — 25-35 еуро
Дереккөздер
- Lexicon of alcohol and drug terms (ағыл.). World Health Organization. Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 тамыз 2011. Тексерілді, 20 қараша 2010.
- Термины по вопросам, связанным с зависимостью от алкоголя, наркотиков и других психоактивных веществ (орыс.). Психологическая энциклопедия. Мир словарей. — перевод Lexicon of alcohow and drug terms от ВОЗ на русский язык.. Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 тамыз 2011. Тексерілді, 20 қараша 2010.
- J. Richard Stracke. The Laud Herbal Glossary.)
- Francis Edmund Anstie. Stimulants and Narcotics: their mutual relations — 1865.
- De Furore, cap VI (лат.). Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 тамыз 2011. Тексерілді, ???.
- Правительство РФ Постановление N 681 (орыс.). "Об утверждении перечня наркотических средств, психотропных веществ и их прекурсоров, подлежащих контролю в Российской Федерации" (30 маусым 1998 ж). Тексерілді, 18 қазан 2010.
- Значение слова Наркотик (Narcotic) орфографическое, лексическое прямое и переносное значения и толкования (понятие) слова из словаря Медицинский словарь
- Доклад Международного комитета по контролю за наркотиками 2009 ж. (орыс.). PDF. Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 тамыз 2011. Тексерілді, 12 желтоқсан 2010.
- Единая конвенция о наркотических средствах 1961 ж. с поправками, внесенными в неё в соответствии с Протоколом о поправках к Единой конвенции о наркотических веществах 1961 ж. (орыс.) (pdf). ООН. Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 тамыз 2011. Тексерілді, 18 қазан 2010.
- Федеральный закон от 8.01.1998 №3-ФЗ "О наркотических средствах и психотропных веществах" (орыс.). Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 тамыз 2011. Тексерілді, 18 қазан 2010.
- Cловарь по естественным наукам. Глоссарий.ру(қолжетпейтін сілтеме)
- Постановление Правительства РФ от 30 маусым 1998 г. N 681 «Об утверждении перечня наркотических средств, психотропных веществ и их прекурсоров, подлежащих контролю в Российской Федерации» Мұрағатталған 13 қарашаның 2013 жылы.
- Мозг и наркотики. Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 тамыз 2011.
- Your Brain on Drugs: Dopamine and Addiction. Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 тамыз 2011.
- Dopamine - A Sample Neurotransmitter. Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 тамыз 2011.
- Ваш мозг во время секса. Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 тамыз 2011.
- It's all about dopamine. Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 тамыз 2011.
- Biology of Happiness. Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 тамыз 2011.
- The Dopamine Connection.(қолжетпейтін сілтеме)
- Dopamine and desire. Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 тамыз 2011.
Сыртқы сілтемелер
- un.org
- jellinek.nl
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Narkotik gr narkwtikos esten ajyrylu BDSҰ nyn anyktauy bojynsha auru sezgishtikti zhoyatyn himiyalyk esirtki Termin әdette esirtki analgetikter dep atalgan apiyny bar zattarga nemese opioidtarga zhatady Geroinnin үlgisiMarihuana Algash bolyp narkotik degen anyktamany sezgishtikti zhogaltuga alyp keletin zattardy sipattau үshin grek emshisi Gippokrat koldangan Bul anyktamany dәriger bolgan Klavdij Galen da koldangan Narkotikti sipattau үshin Klavdij Galen kobinese mandragor semena eklaty i tamyryn nemese eklat tukymdaryn zhәne koknәrdi teren zerttegen Atalmysh terminnin mәni XX gasyrda kenidi Aldyngy uakyttarda narkotik degen magynany beretin soz uakyt ote kopmagynaly bola bastady Kop zhagdajlarda medicinada zhәne yurisprudenciyada narkotik ugymy tolyk bir magynany bere bermejdi Bul salalarda barlyk zansyz zhәne zhүjke zhүjesin ulandyratyn himiyalyk onimder narkotik ugymyna kosylady Mysaly Kanada zhәne AҚSh elderinde esirtki kataryna kokain kannabis zhәne opioidtar zhatkyzylgan Magynalyk zhagynak kelispeushilikter kop bolgandyktan bul anyktamany olyk ozine sәjkes magynasynda atagan zhon Қazirgi uakytta narkotik ajnalymy barlyk elderde shekteuli 2009 zhyldyn birinshi karashasynyn tirkeuine sәjkes 1972 zhyly narkotikka karsy otkishilgen zhiynnyn kelisiminde 186 el kosymshalar engizgen bul bүkil әlemdegi elderdin 96 yn kurajdy Onyn arasynda 184 el 1961 zhylgy kelisimnen beri oz үlesterin kosyp kelude Auganystan zhәne Chad elderi 1961 zhylgy kelisimge kana kosylgan Sondaj ak 1961 zhylgy kelisimge segiz el okilderi kosylmady Olar Ekvatorly Gvineya Timor Leshti Vanuatu Kiribati Nauru Kuk araldary Samoa zhәne Tuvalu AnyktauBүkilәlemdik densaulyk saktau ujymynyn anyktamasyna sәjkes Narkotik auru sezgishtikti zhoyatyn himiyalyk esirtki BҰҰ nyn anyktamasy 1961 zhylgy birtutas kelisim otyrysynda BҰҰ narkotik ugymynyn tolyk magynasyn anyktady I zhәne II tizim kataryna kiretin barlyk onim tүrleri esirtki atauynyn kuramyna kiredi Alajda әlemnin koptegen elderinde narkotik ugymyna zhatatyn onimderdi 1961 zhylgy kelisimdegi bekituge sәjkes anyktaluda Ajta ketetin zhajt I zhәne II tizim kataryna geroin kannabis dezomorfin zhәne ketobemidon zhatkyzyldy Resejde Resejde narkotik ugymyna kelesidej anyktama kojylgan Esirtki Resej Federaciyasynyn katan tekserisindegi zhәne 1961 zhylgy kelisimnin tarmaktaryna sәjkes sintetikalyk osimdikter nemese zhүjke zhүjesine әser etetin onim tүri AҚSh ta AҚSh nyn kodeksine sәjkes narkotik agylsh narcotic drug ugymyna opium kokajn zhәne opiattar zhatady delingen Esirtki kelesidej kүjde kezdesedi A Preparatty teris pajdalanuyna үlken mүmkinshilik bar agylsh The drug or other substance has high potential for abuse B Preparatpen AҚSh ta emdelu turpatynda eshkandaj ruksaty zhok agylsh The drug or other substance has no currently accepted medical use in treatment in the United States C Dәrigerlik bakylau bolgan kezde de tәuekeldik karapajym normalardy asyp tүsedi agylsh There is a lack of accepted safety for use of the drug or other substance under medical supervision Ғylymi anyktama Narkotik dep kelesi belgilerge sәjkes keletin onimderdi atajdy Dәrigerlik belgi ortalyk zhүjke zhүjesine әser etetin dәrigerlik ruksaty zhok onim Әleumettik belgi alyp keletin zakymy үlken kolemdi nemese әleumettiktүrde bolatyn dәrigerlik emes onim Zan belgisi esirtki zattardyn tizimine kirgen onim Bүkilәlemdik densaulyk saktau ujymynyn anyktamasy Zhүjke zhүjesine әser etetin kez kelgen onim psihobelsendi bolyp tabylady Turmys mәn Audarmaly magynada narkotik dep үnemi koldanbagan zhagdajda zhүjkelej turaksyzdykty alyp keletin kez kelgen onimdi ajtuga bolady Sonymen katar eshkandaj sebepsiz ashulanuga alyp keletin mastykty shakyratyn adam densaulygyna ziyany mol onim Nikotini bar temeki Koptegen salauatty omir saltyna degen ustanymy mykty adamdardyn esirtkige karsylygy onyn alyp keletin zardabyna tikelej bajlanysty Ishimdik zhәne kuramynda nikotini bar onimder zheke bas densaulygyna gana emes korshagan ortaga әleumetke degen үlken kiyanat Bukaralyk akparat okilderinin kobisi ishimdik pen nikotindi narkotik kataryna zhatkyzatyny kuptalady Esirtkiler klassifikaciyasyEsirtki keltiretin zardabyna saj auyr esirtkiler zhәne zhenil esirtkiler bolyp eki topka bolinedi Al zhүjkege alyp keletin zardaby sintetikalyk zhartylaj sintetikalyk zhәne osimdik tүrli bolyp үshke bolinedi Esirtkilerdin zannamalyk klassifikaciyasyResejde esirtkilerdi tekseru kelesi tort nysan bojynsha zhүzege asyrylady Ajnalymyna tyjym salyngan esirtkiler men zhүjkege әser etkish onimder gashish geroin metakvalon metilfenidat zhәne t b Esirtkelik onimder amfetamin kodein kokain morfin ketamin zhәne t b Ajnalymyny shekteu bar zhүjkege әser etkish onimder dekstrometorfan taren zhәne t b Zhүjkege әser etkish onimder ondirgen kezde belgili esepteu zhәne akylau sharalary zhүretin onimder efedrin nitrometan toluol zhәne t b Әser etu tetigiBarlyk esirtkiler tura nemese zhanama tүrde postsinaptikalyk nejrondardyn kuramyndagy dofamin nemese serotonin siyakty nejromediatorlardyn agyndaryn 5 10 dejin zhogarylatyp midy ulauga arnalady Nejromediatorlardyn agyndarynyn zhogarylauy oku bilim alu procesine әser etip adamda uakytsha rahattanu sezimin tudyrady Nejrobiologiyalyk tәzhiribeler karapajym zhagymdy zhanalykty eske alu dofamin nysanyn zhogarylatuga mүmkindik beredi Alajda esirtkini kabyldagan nashakor dofamin kuramyn kүrt azajtyp tek zhalgan rahattanudy zhasandy әdispen alyp zhatkanyn bile bermejdi Eger esirtkini kabyldau zhiilep ketse dene mүsheleri zhana kalypka bejimdelip sonynda kauipti zalal tigizui mүmkin Esirtkige tәueldilikEsirtkini zhii koldanatyn adamdarda uakyt ote tәueldilik pajda bolady Әdette bul tәueldilik ekige bolinedi Zhүjkelik Fizikalyk Esirtkini algash koldanu kezinde nashakorda tek zhүjkelik tәueldilik pajda bolady Kejinnen ol fizikalykka auysady Fizikalyk tәueldilik koldanylatyn onimge zhәne koldanu merzimine bajlanysty tүrli bolady Psihikalyk tәueldilik esirtkini koldanylmau uakyty uzaktalgan zhagdajda konil kүjdin tomendeuimen zhәne esirtkini koldangan kezde rahattanu sezimi pajda boluymen korinis beredi Uakyt ote esirtki zhүjke zhүjesinin tolykkandy zhumys isteui үshin mindetti tүrde kazhet bolatyn onim bolyp kalyptasady Fizikalyk tәueldilik esirtkini uzak uakyt aralygynda koldangandyktan agzanyn zhumys isteu rezhimi ozgeruinen tuady Eger esirtkini uzak uakyt koldanbagan zhagdajda agzanyn funkcionaldy zhumys isteui toktap belgili zalaldarga alyp keledi Қatty fizikalyk tәueldilikti opiattar men barbiturattar alyp keledi Esirtki narygyEsirtki onimderi satylatyn naryk kara naryk dep atalady AҚSh Kanada Belgiya Chehiya siyakty birkatar elderde marihuanany dәrilik turpatta koldanuga ruksat etilgen Al 2008 zhyly esirtkinin Niderland elindegi bagasy kelesidej boldy ref name jellinek gt jellinek nl Skolko stoyat narkotiki nider Hoeveel kosten drugs lt ref gt gashish grammy 10 euro bir dzhoint 2 3 euro ekstazi dәrisi 3 5 euro dilerga zhәne 10 euro klubta kokainnyn 55 grammy 50 60 euro 5 l GHB 5 euro 10 ml poppers 12 5 15 euro geroin grammy 25 35 euroDerekkozderLexicon of alcohol and drug terms agyl World Health Organization Basty derekkozinen muragattalgan 22 tamyz 2011 Tekserildi 20 karasha 2010 Terminy po voprosam svyazannym s zavisimostyu ot alkogolya narkotikov i drugih psihoaktivnyh veshestv orys Psihologicheskaya enciklopediya Mir slovarej perevod Lexicon of alcohow and drug terms ot VOZ na russkij yazyk Basty derekkozinen muragattalgan 22 tamyz 2011 Tekserildi 20 karasha 2010 J Richard Stracke The Laud Herbal Glossary Francis Edmund Anstie Stimulants and Narcotics their mutual relations 1865 De Furore cap VI lat Basty derekkozinen muragattalgan 22 tamyz 2011 Tekserildi Pravitelstvo RF Postanovlenie N 681 orys Ob utverzhdenii perechnya narkoticheskih sredstv psihotropnyh veshestv i ih prekursorov podlezhashih kontrolyu v Rossijskoj Federacii 30 mausym 1998 zh Tekserildi 18 kazan 2010 Znachenie slova Narkotik Narcotic orfograficheskoe leksicheskoe pryamoe i perenosnoe znacheniya i tolkovaniya ponyatie slova iz slovarya Medicinskij slovar Doklad Mezhdunarodnogo komiteta po kontrolyu za narkotikami 2009 zh orys PDF Basty derekkozinen muragattalgan 22 tamyz 2011 Tekserildi 12 zheltoksan 2010 Edinaya konvenciya o narkoticheskih sredstvah 1961 zh s popravkami vnesennymi v neyo v sootvetstvii s Protokolom o popravkah k Edinoj konvencii o narkoticheskih veshestvah 1961 zh orys pdf OON Basty derekkozinen muragattalgan 22 tamyz 2011 Tekserildi 18 kazan 2010 Federalnyj zakon ot 8 01 1998 3 FZ O narkoticheskih sredstvah i psihotropnyh veshestvah orys Basty derekkozinen muragattalgan 22 tamyz 2011 Tekserildi 18 kazan 2010 Clovar po estestvennym naukam Glossarij ru kolzhetpejtin silteme Postanovlenie Pravitelstva RF ot 30 mausym 1998 g N 681 Ob utverzhdenii perechnya narkoticheskih sredstv psihotropnyh veshestv i ih prekursorov podlezhashih kontrolyu v Rossijskoj Federacii Muragattalgan 13 karashanyn 2013 zhyly Mozg i narkotiki Basty derekkozinen muragattalgan 22 tamyz 2011 Your Brain on Drugs Dopamine and Addiction Basty derekkozinen muragattalgan 22 tamyz 2011 Dopamine A Sample Neurotransmitter Basty derekkozinen muragattalgan 22 tamyz 2011 Vash mozg vo vremya seksa Basty derekkozinen muragattalgan 22 tamyz 2011 It s all about dopamine Basty derekkozinen muragattalgan 22 tamyz 2011 Biology of Happiness Basty derekkozinen muragattalgan 22 tamyz 2011 The Dopamine Connection kolzhetpejtin silteme Dopamine and desire Basty derekkozinen muragattalgan 22 tamyz 2011 Syrtky siltemelerun org jellinek nl