Гидра (лат. Hydra) – ішекқуыстылар типінің, гидралар (Hydrozoa) класының бір туысы. Ұзындығы 1 см-ге дейін, табанымен субстратқа бекініп тіршілік етеді. Өзендер мен шалшық суларда көп кездеседі.
Гидра | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
Түрлерi | ||||||||||||||||||||
Тізім |
Денесі екі қабаттан: эктодерма және энтодермадан тұрады. Эктодерма қабаты тері-бұлшықет жасушаларынан, атпа жасушаларынан, жүйке және аралық жасушалардан түзіледі. Энтодерма қабаты асқорыту-бұлшықет жасушалары мен безді жасушалардан тұрады және ішек қуысын астарлап жатады.
Атпа жасушалары қармалауыштарда орналасады және олардың ішінде улы сұйығы бар қапшығы (капсуласы) болады. Қапшықта шиыршықталған жіңішке атпа түтікше-жіп жатады. Мұндай жасушаның гидра денесі жабынынан сәл қалтиып шығып тұратын сезімтал талшығы болады. Судағы ұсақ шаян немесе су бунақденелілерінің дернәсілі гидра денесіндегі сезімтал талшыққа тиіп кетсе, қапшықтағы атпа жіпше лезде жазылады да, денесіне жайылады. Гидра жемді қармалауыштары арқылы ауызына апарып, жұтады. Жем ішек қуысына түскен соң безді жасушалардан сөл бөлініп, ас ұсақталып қорытыла бастайды. Асқорыту-бұлшықет жасушаларының талшықтары ас түйіршіктерін араластырады да, пайда болған жасуша жалғанаяқтары (амеба сияқты) ол түйірлерді орап алып, цитоплазмаға өткізеді. Ас одан әрі вакуольдерде қорытылады.
Қоректік заттар ағзаның барлық жасушаларына сіңіріледі. Қорытылмаған қалдық заттар ауызы арқылы сыртқа шығарылады.
Дереккөздер
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі
- Биология оқулығы, 6 сынып, Жүнісқызы К., Әлімқұлова Р., Жұмағұлова Қ. "Атамұра", 2011
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Hydra (genus) |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Gidra lat Hydra ishekkuystylar tipinin gidralar Hydrozoa klasynyn bir tuysy Ұzyndygy 1 sm ge dejin tabanymen substratka bekinip tirshilik etedi Өzender men shalshyk sularda kop kezdesedi GidraDүniesi Kishi dүniesi Zhamagaty Kishi zhamagaty Taby Kishi taby Saby Kishi saby HydrozoaTukymdasy Tegi Hydra Linnaeus 1758TүrleriTizim Hydra canadensis Rowan 1930 Hydra cauliculata Hyman 1938 Hydra circumcincta Schulze 1914 Hydra daqingensis Fan 2000 Hydra ethiopiae Hickson 1930 Hydra hadleyi Forrest 1959 Hydra harbinensis Fan amp Shi 2003 Hydra hymanae Hadley amp Forrest 1949 Hydra iheringi Cordero 1939 Hydra intaba Ewer 1948 Hydra intermedia De Carvalho Wolle 1978 Hydra japonica Ito 1947 Hydra javanica Schulze 1929 Hydra liriosoma Campbell 1987 Hydra madagascariensis Campbell 1999 Hydra magellanica Schulze 1927 Hydra mariana Cox amp Young 1973 Hydra minima Forrest 1963 Hydra mohensis Fan amp Shi 1999 Pallas 1766 Hydra oregona Griffin amp Peters 1939 Hydra oxycnida Schulze 1914 Hydra paludicola Ito 1947 Hydra paranensis Cernosvitov 1935 Hydra parva Ito 1947 Hydra plagiodesmica Dioni 1968 Hydra polymorpha Chen amp Wang 2008 Hydra robusta Ito 1947 Hydra rutgersensis Forrest 1963 Hydra salmacidis Lang da Silveira et al 1997 Hydra sinensis Wang et al 2009 Hydra thomseni Cordero 1941 Hydra umfula Ewer 1948 Hydra utahensis Hyman 1931 Pallas 1766 Pallas 1766 Hydra zeylandica Burt 1929 Hydra zhujiangensis Liu amp Wang 2010 Denesi eki kabattan ektoderma zhәne entodermadan turady Ektoderma kabaty teri bulshyket zhasushalarynan atpa zhasushalarynan zhүjke zhәne aralyk zhasushalardan tүziledi Entoderma kabaty askorytu bulshyket zhasushalary men bezdi zhasushalardan turady zhәne ishek kuysyn astarlap zhatady Atpa zhasushalary karmalauyshtarda ornalasady zhәne olardyn ishinde uly sujygy bar kapshygy kapsulasy bolady Қapshykta shiyrshyktalgan zhinishke atpa tүtikshe zhip zhatady Mundaj zhasushanyn gidra denesi zhabynynan sәl kaltiyp shygyp turatyn sezimtal talshygy bolady Sudagy usak shayan nemese su bunakdenelilerinin dernәsili gidra denesindegi sezimtal talshykka tiip ketse kapshyktagy atpa zhipshe lezde zhazylady da denesine zhajylady Gidra zhemdi karmalauyshtary arkyly auyzyna aparyp zhutady Zhem ishek kuysyna tүsken son bezdi zhasushalardan sol bolinip as usaktalyp korytyla bastajdy Askorytu bulshyket zhasushalarynyn talshyktary as tүjirshikterin aralastyrady da pajda bolgan zhasusha zhalganayaktary ameba siyakty ol tүjirlerdi orap alyp citoplazmaga otkizedi As odan әri vakuolderde korytylady Қorektik zattar agzanyn barlyk zhasushalaryna siniriledi Қorytylmagan kaldyk zattar auyzy arkyly syrtka shygarylady DerekkozderҚazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Biologiya okulygy 6 synyp Zhүniskyzy K Әlimkulova R Zhumagulova Қ Atamura 2011Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Hydra genus