Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Волфганг Амадей Моцарт (нем. Wolfgang Amadeus Mozart, толық аты Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart – Йоганн Хризостом Волфганг Теофил Моцарт; 27 қаңтар 1756 жыл, Зальцбург, Қасиетті Рим империясы – 5 желтоқсан 1791 жыл, Вена, Қасиетті Рим империясы) — Вена классикалық композиторлар мектебінің жарқын өкілі. Асқан шебер скрипкашы, клавесинист, органист, дирижер болған. Замандастарының куәландыруларына қарағанда таңғаларлық әуендік (есту) қабілеті, есте сақтау, импровизациялық қабілеттері болған.
| Волфганг Амадей Моцарт нем. Wolfgang Amadeus Mozart | |
 Өлімнен кейінгі портрет, Барбара Крафттың жұмысы, 1819 жыл. | |
| Негізгі ақпарат | |
|---|---|
| Толық аты | Иоганн Хризостом Волфганг Амадей Моцарт |
| Туған күні | |
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні | 5 желтоқсан 1791 (35 жас) |
| Қайтыс болған жері | |
| Белсенділік жылдары | |
| Мемлекет | |
| Мамандықтары | Сазгер, музыка мұғалімі, пианист, музыкант, органист және скрипкашы |
| Аспаптары | Орган, Клавесин, Фортепиано, Скрипка, Альт |
| Жанрлары | Классикалық музыка, |
 Волфганг Амадей Моцарт | |
Өмірбаяны
Моцарт туғаннан кейінгі екінші күні әулие Руперт Соборында шоқырдырылған. Шоқындыру кітабында оған берілген аты латынша Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus (Gottlieb) Mozart болып жазылады. Осындағы алғашқы екеуі - әулиелер аты, күнделікті өмірде пайдаланылмайды, ал төртінші есімі Моцарттың өмірінің кезінде: лат. Amadeus, . Gottlieb, итал. Amadeo. Моцарт өзін Вольганг деп атағанды қалаған.
Музыкаға деген қабілеттер үш жасынан ақ көріне бастаған. Әкесі Леопольд алдыңғы қатарлы еуропалық педагогтардың бірі болған. Әкесінің «Versuch einer gründlichen Violinschule» (Скрипкада ойнау негіздері жайлы шығарма) атты кітабы 1756 Моцарт туған жылы жарыққа шықты. Талай басылымнан өткен бұл кітап талай тілдерге аударылған. Волфгангқа әкесі клавесин, скрипка мен органда ойнауды үйреткен.
1762 Моцарттың әкесі ұлы мен қызы Аннаны, және әдемі клавесинада ойнаушы әйелмен әртістік саяхатпен Мюнхен мен Венаға, сосын Германияның басқа қалаларына, Париж, Лондон, Голландия, Швейцарияға барады. Барлық жерде Моцарт халықты өзінің қабілетімен таңырқатады: музыкамен танысы бар, бейтаныс бар адамдар арасындағы қиын жарыстардың жеңімпазы атанады. 1763 жылы Парижде Моцарттың клавесина мен скрипкаға арналған алғашқы шығады. 1766-1769 жылдары Моцарт Гендел, Страделла, Кариссими, Дуранте және т.б. мықты шеберлерді оқып зерттейді. Император Иосиф II бұйрығы бойынша Моцарт бірнеше апта ішінде «La Finta semplice» (Қылымсық қарапайым) операсын жазады, бірақ осы 12 жасар композитордың еңбегі қолдарына түскен италияндық труппа мүшелері баланың әуенін орындаудан бас тартады, олардың сұмпайылығы сонша, тіпті оның әкесі операның орындалуын қатаң талап етуге батылы бармады. 1770 —74 жж. Моцарт Италияда өткізеді.. 1771 ж. Миланда, тағы да театрлік импрессариолардың қарсылығымен, Моцарттың «Mitridate, Rе di Ponto» (Митридат, Понтия патшасы) атты операсы әйтеуір қойылып, көрермендер оны үлкен ілтипатпен қабылдайды. Дәл осындай сәттілікпен операның екінші нұсқасы «Lucio Sulla» (Луций Сулла) (1772) өтеді. Зальцбург үшін Моцарт «Il sogno di Scipione» (Жаңа архиепископты сайлауы жайлы Сципион түсі, 1772), Мюнхенге — «La bella finta Giardiniera» операсын, 2 мессаларын, офферторий (1774) жазады. 17 жасынан аса бастағанда, оның шығармалары арасында ұсақ композицияларды айтпағанда төрт опера, бірнеше рухани өлеңдер, 13 симфониялар, 24 сонаттар болған.
1775 — 1780 жж., қаржылық жағынан мүшкілдігіне қарамастан, Мюнхенге, Мангейм және Париж сәтсіз сапарына, шешесінің өліміне қарамастан, Моцарт басқамен қоса 6 клавирлік соната, флейта мен арфаға арналған концерт, үлкен №31 D-dur, Париждік деп аталып кеткен симфониясын, біргеше рухани хорларын, 12 балеттік туындыларын жазады. 1779 жылы Моцарт Зальцбурте аулалық органист орнын алады. 1781 жылдың 26-шы қаңтарында Мюнхенде «Идоменей» операсы үлкен жетістікпен қойылады. «Идоменеймен» лирика-драматикалық өнерінің реформасы басталады. Бұл операда әлі де көнеитальяндық opera seria (көп мөлшерде колоратурлы арий, үшін жазылған Идоманта партиясы) көрініс береді, бірақ сөзді жержерлерде, әсіресе хорларда жаңа сарынның иісі сезіледі. Инструменттікте де жаңа ырғақ байқалады. Мюнхенде жүргенде Моцарт мюнхендік капеллаға арнап «Misericordias Domini» офферториін жазады— бұл шіркеулік әуеннің XVIII ғасыр аяғындағы ең мықты үлгілерінің бірі болады. Моцарттың шығармашылық күші мен жаңа тәсілдері оның әр жазған операсымен одан ды айқынырақ байқалды. Иосиф II 1782 жылы тапсыруымен жазылған «Сералдан ұрлау» («Die Entführung aus dem Serail») операсы үлкен энтузиазммен қабылданып, кейінірек Германияда кеңінен таралды, онда бұны ұлттық бірінші опера деп есептеді. Опера Моцарттың ақыры оның әйелі болған Констансия Уебермен романтикалық қарым-қатынасы кезінде туындаған. Моцарттың өнерлік сәттілгіне қарамастан оның өмірі кедейшілікпен болды. Зальцбургтегі органист орнын тастап және аздаған ғана вендік аула жалақысын пайдаланған Моцартқа жанұясын бағу үшін сабақ беруге, контрданстар, вальстар мен тіпті музыкалы кереге сағаттарына арнап пьесалар құрастыруға, вендік аристократтар кештерінде ойнауға (осыдан оның көптеген фортепианолық концерттері жарық көреді) тура келеді. «L’oca del Cairo» () мен «Lo sposo deluso» (1784) опералары аяқталмай қалады. 1783 — 85 жж. Йозеф Гайднға арнап Моцарт алты атақты пернелік квартеттерді жазады, осы саланың шебері Йозев ұлы құрметпен қабылдайды. Оның «Davide penitente» (Өкінген Давид) ораториясы осы уақытқа жатады. 1786 жылдан бастап Моцарттың оның денсаулығының сыр бере бастау себебі болатын әдеттегіден тыс жемісті, әрі шаршаусыз іскерлік өмірі басталады. Таңғаларлық жылдам құрыстырылған шығарма үлгісі ретінде алты апта ішінде 1786 жылы жазылған «Фигаро үйлену тойы» операсын айтуға болады, тез жазылса да бұл опера өзінің әуендік сипаттамасының кіршіксіздігімен, шексіз сүйсінулігімен ерекшеленеді. Венады «Фигаро үйлену тойы» байқалмай дерлік өткенімен Прагада әдеттен тыс сүйіспеншілікке бөленді. Моцарт авторласы Лоренцо да Понте «Фигаро үйлену тойы» либреттосыен біте алмай жатып композитор талабы бойынша, Моцарт Прагаға арнап жазған, «Дон Жуан» либреттосынан көшіреді. Бұл музыкалы өнердегі теңдессіз шығарма жарыққа 1787 жылы Прагада шығып «Фигаро үйлену тойынан» да сәтті қабылданады. Бұл операны Моцартқа жалпы басқа әуен орталықтарына қарағанда салқын қарайтын Венада әлдеқайда аз сәттілік күтіп еді. Аулалық композитор дәрежесінің 800 флорин (1787) болатын жалақысы Моцарттың барлық еңбегі үшін тым аз марапат еді. Бәрібір ол Венаға үйреніп қалған еді, 1789 жылы Берлинге барғанында 3 мың жалақысы бар Фридрих-Вильгельм II аулалық капелласының басшысы болуға шақырылса да, Венаны тастап кетуге қимайды. «Дон-Жуаннан» кейін Моцарт 1788 жылы бір жарым айда үш ең танымал симфонияларын жазады: № 39 ми-бемоль мажор (KV 543), № 40 соль минор (KV 550) және № 41 до мажор (KV 551). 1789 жылы Моцарт пруссия короліне концерттегіш партиясы бар пернелік (ре мажор) арнайды.
Иосиф II (1790) өлімінен кейін Моцарт таршылық көргені сонша, ол кредиторларының қууынан қашу үшін Венадан кетіп, хал-ахуалын түзеу мақсатымен әртістік саяхатқа шығады. Моцарттың соңғы опералары әдемі әуенін зақымдайтын лиьреттосы бар «Cosi fan tutte» (1790), 18 күн ішінде жазылса да керемет беттері бар « Тит Мейірімділігі» (1791), император Леопольд II-нің таққа отыру салтанатына арналған, және соңғысы, өте табысты, тез кең таралған «Сиқырлы флейта» (1791). Ескі әдебиетте жәй оперетта деп аталған осымен қатар «Сералдан ұрлау» операсымен бірге алмандық жеке ұлттық операсының дамуына негіз болды. Моцарттың кең ауқымды, әралуан іскерлік өмірінде опера маңызды орын алған. Жаратылысы бойынша мистик, ол шіркеуге көп жұмыс істеді, бірақ үлгі тұтарлық ұлы шығармалары бұл салада аз: тек «Misericordias Domini» — «Ave verum corpus» (KV618), (1791) және Моцарт өмірінің соңғы күндері шаршаусыз, ерекше махаббатпен жазған ұлы-қайғылы реквием (KV 626). "Реквиемді" жазған тарихы қызық. Моцарт өлімінен аз уақыт бұрын бейтаныс қара маскадағы адам келіп «Реквиемге» тапсырыс жасайды. Композитордың биографтары анықтағандай ол сатып алғанды өз шығармасы ретінде ұсынған граф Ф. Вальдегг-Штуппах болған екен. Моцарт жұмысқа кірісіп кенткенімен жаман сезім кетпей қояды. Сырлы адам қара маскада, «қара адам» оның көз алдынан кетер емес. Композитор өзіне өзі жоқтау мессасын жазып жатқандай болады... Керемет қайғылы лиризмімен және кіршіксіз қайғылылығымен таңдандыратын бітпеген «Реквиемді» Моцарт шәкірті, алдындағы «Тит Мейірмділігі» атты операны жазуда да қатысқан, Ф. Зюсмайер Зюсмайер бітіреді. Моцарт 1791 жылы 5 желтоқсанда, мүмкін бүйрек инфекциясынан, қайтыс болады (әйтсе де Моцарттың өлімі оны масондардың немесе келесі аустриялық композитор Антонио Сальери уландырған деген таластар тудыруда). Венада, Әулие Марк бейітінде жалпыға арналған жерде жерленген, сондықтан тіпті қай орында жерленгені белгісіз қалды. Естелік ретінде композитор өлімінен тоғыз күннен кейін Прагада жиналған қалың жұрт алдында 120 музыкант Антонио Розеттидің "Реквиемін" орындайды.
Көзі тірісінде-ақ аты аңызға айналған Моцарттың өлімі де сан түрлі жорамалдар жасаттырды. Солардың арасындағы ең атақтысы – Моцартты күншілдікпен у беріп өлтірткен деген аңыз. Ол, әсіресе, А.С.Пушкиннің “Моцарт пен Сальери” атты трагедиясынан кейін тіпті орныға түсті, Сальери есімі, “сальеризм” сөзі бақастықтың, күншіл күйкіліктің бейнелі баламасына айналып кетті. Ал шынтуайтында, Моцарт дертінің диагнозы – бүйрек жетімсіздігіне қосылған стрептококктық уыттану, оған қолқаның қабынуы мен миға қан құйылуы қосылып, композитордың тажал сәтін тездете түскен.
Сыртқы сілтемелер
| Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Wolfgang Amadeus Mozart |
- Волфганг Амадей Моцарт DMOZ каталогында
- Works by Mozart at
- 783 Digitised Works of and about Mozart in The European Library
- The "Mozart Catalogue" digitised by the British Library Мұрағатталған 26 наурыздың 2012 жылы. - Go to "Turning the Pages"
- Mozart's 250th Birthday, from NPR
- The Neue Mozart-Ausgabe Online Mozart Scores Available online from the official publisher. Searchable.
- Mozart cylinder recordings, from the at the Library.
- Works by Mozart in MP3 format at Logos Virtual Library
- Mozart in Vienna a video about his house in Vienna, where he composed his figaro
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Volfgang Amadej Mocart nem Wolfgang Amadeus Mozart tolyk aty Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart Jogann Hrizostom Volfgang Teofil Mocart 27 kantar 1756 zhyl Zalcburg Қasietti Rim imperiyasy 5 zheltoksan 1791 zhyl Vena Қasietti Rim imperiyasy Vena klassikalyk kompozitorlar mektebinin zharkyn okili Askan sheber skripkashy klavesinist organist dirizher bolgan Zamandastarynyn kuәlandyrularyna karaganda tangalarlyk әuendik estu kabileti este saktau improvizaciyalyk kabiletteri bolgan Volfgang Amadej Mocart nem Wolfgang Amadeus MozartӨlimnen kejingi portret Barbara Krafttyn zhumysy 1819 zhyl Negizgi akparatTolyk atyIogann Hrizostom Volfgang Amadej MocartTugan kүni27 kantar 1756 1756 01 27 Tugan zheriZalcburg Қasietti Rim imperiyasyҚajtys bolgan kүni5 zheltoksan 1791 1791 12 05 35 zhas Қajtys bolgan zheriVena Қasietti Rim imperiyasyBelsendilik zhyldary1761 1791MemleketҚasietti Rim imperiyasyMamandyktarySazger muzyka mugalimi pianist muzykant organist zhәne skripkashyAspaptaryOrgan Klavesin Fortepiano Skripka AltZhanrlaryKlassikalyk muzyka Simfoniyalyk muzyka Opera Kameralyk muzyka Ruhani muzyka Sonata Rekviem ҚoltanbasyVolfgang Amadej MocartӨmirbayanyMocart tugannan kejingi ekinshi kүni әulie Rupert Soborynda shokyrdyrylgan Shokyndyru kitabynda ogan berilgen aty latynsha Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Gottlieb Mozart bolyp zhazylady Osyndagy algashky ekeui әulieler aty kүndelikti omirde pajdalanylmajdy al tortinshi esimi Mocarttyn omirinin kezinde lat Amadeus Gottlieb ital Amadeo Mocart ozin Volgang dep atagandy kalagan Muzykaga degen kabiletter үsh zhasynan ak korine bastagan Әkesi Leopold aldyngy katarly europalyk pedagogtardyn biri bolgan Әkesinin Versuch einer grundlichen Violinschule Skripkada ojnau negizderi zhajly shygarma atty kitaby 1756 Mocart tugan zhyly zharykka shykty Talaj basylymnan otken bul kitap talaj tilderge audarylgan Volfgangka әkesi klavesin skripka men organda ojnaudy үjretken 1762 Mocarttyn әkesi uly men kyzy Annany zhәne әdemi klavesinada ojnaushy әjelmen әrtistik sayahatpen Myunhen men Venaga sosyn Germaniyanyn baska kalalaryna Parizh London Gollandiya Shvejcariyaga barady Barlyk zherde Mocart halykty ozinin kabiletimen tanyrkatady muzykamen tanysy bar bejtanys bar adamdar arasyndagy kiyn zharystardyn zhenimpazy atanady 1763 zhyly Parizhde Mocarttyn klavesina men skripkaga arnalgan algashky shygady 1766 1769 zhyldary Mocart Gendel Stradella Karissimi Durante zhәne t b mykty sheberlerdi okyp zerttejdi Imperator Iosif II bujrygy bojynsha Mocart birneshe apta ishinde La Finta semplice Қylymsyk karapajym operasyn zhazady birak osy 12 zhasar kompozitordyn enbegi koldaryna tүsken italiyandyk truppa mүsheleri balanyn әuenin oryndaudan bas tartady olardyn sumpajylygy sonsha tipti onyn әkesi operanyn oryndaluyn katan talap etuge batyly barmady 1770 74 zhzh Mocart Italiyada otkizedi 1771 zh Milanda tagy da teatrlik impressariolardyn karsylygymen Mocarttyn Mitridate Re di Ponto Mitridat Pontiya patshasy atty operasy әjteuir kojylyp korermender ony үlken iltipatpen kabyldajdy Dәl osyndaj sәttilikpen operanyn ekinshi nuskasy Lucio Sulla Lucij Sulla 1772 otedi Zalcburg үshin Mocart Il sogno di Scipione Zhana arhiepiskopty sajlauy zhajly Scipion tүsi 1772 Myunhenge La bella finta Giardiniera operasyn 2 messalaryn offertorij 1774 zhazady 17 zhasynan asa bastaganda onyn shygarmalary arasynda usak kompoziciyalardy ajtpaganda tort opera birneshe ruhani olender 13 simfoniyalar 24 sonattar bolgan 1780 zhyl shamasyndagy zhanuyasy sureti salgan Jogann Nepomuk della Kroche Nannel Volfgan Leopold Keregede 1778 zh kajtkan Mocart anasy sureti 1775 1780 zhzh karzhylyk zhagynan mүshkildigine karamastan Myunhenge Mangejm zhәne Parizh sәtsiz saparyna sheshesinin olimine karamastan Mocart baskamen kosa 6 klavirlik sonata flejta men arfaga arnalgan koncert үlken 31 D dur Parizhdik dep atalyp ketken simfoniyasyn birgeshe ruhani horlaryn 12 balettik tuyndylaryn zhazady 1779 zhyly Mocart Zalcburte aulalyk organist ornyn alady 1781 zhyldyn 26 shy kantarynda Myunhende Idomenej operasy үlken zhetistikpen kojylady Idomenejmen lirika dramatikalyk onerinin reformasy bastalady Bul operada әli de koneitalyandyk opera seria kop molsherde koloraturly arij үshin zhazylgan Idomanta partiyasy korinis beredi birak sozdi zherzherlerde әsirese horlarda zhana sarynnyn iisi seziledi Instrumenttikte de zhana yrgak bajkalady Myunhende zhүrgende Mocart myunhendik kapellaga arnap Misericordias Domini offertoriin zhazady bul shirkeulik әuennin XVIII gasyr ayagyndagy en mykty үlgilerinin biri bolady Mocarttyn shygarmashylyk kүshi men zhana tәsilderi onyn әr zhazgan operasymen odan dy ajkynyrak bajkaldy Iosif II 1782 zhyly tapsyruymen zhazylgan Seraldan urlau Die Entfuhrung aus dem Serail operasy үlken entuziazmmen kabyldanyp kejinirek Germaniyada keninen taraldy onda buny ulttyk birinshi opera dep eseptedi Opera Mocarttyn akyry onyn әjeli bolgan Konstansiya Uebermen romantikalyk karym katynasy kezinde tuyndagan Mocarttyn onerlik sәttilgine karamastan onyn omiri kedejshilikpen boldy Zalcburgtegi organist ornyn tastap zhәne azdagan gana vendik aula zhalakysyn pajdalangan Mocartka zhanuyasyn bagu үshin sabak beruge kontrdanstar valstar men tipti muzykaly kerege sagattaryna arnap pesalar kurastyruga vendik aristokrattar keshterinde ojnauga osydan onyn koptegen fortepianolyk koncertteri zharyk koredi tura keledi L oca del Cairo men Lo sposo deluso 1784 operalary ayaktalmaj kalady 1783 85 zhzh Jozef Gajdnga arnap Mocart alty atakty pernelik kvartetterdi zhazady osy salanyn sheberi Jozev uly kurmetpen kabyldajdy Onyn Davide penitente Өkingen David oratoriyasy osy uakytka zhatady 1786 zhyldan bastap Mocarttyn onyn densaulygynyn syr bere bastau sebebi bolatyn әdettegiden tys zhemisti әri sharshausyz iskerlik omiri bastalady Tangalarlyk zhyldam kurystyrylgan shygarma үlgisi retinde alty apta ishinde 1786 zhyly zhazylgan Figaro үjlenu tojy operasyn ajtuga bolady tez zhazylsa da bul opera ozinin әuendik sipattamasynyn kirshiksizdigimen sheksiz sүjsinuligimen erekshelenedi Venady Figaro үjlenu tojy bajkalmaj derlik otkenimen Pragada әdetten tys sүjispenshilikke bolendi Mocart avtorlasy Lorenco da Ponte Figaro үjlenu tojy librettosyen bite almaj zhatyp kompozitor talaby bojynsha Mocart Pragaga arnap zhazgan Don Zhuan librettosynan koshiredi Bul muzykaly onerdegi tendessiz shygarma zharykka 1787 zhyly Pragada shygyp Figaro үjlenu tojynan da sәtti kabyldanady Bul operany Mocartka zhalpy baska әuen ortalyktaryna karaganda salkyn karajtyn Venada әldekajda az sәttilik kүtip edi Aulalyk kompozitor dәrezhesinin 800 florin 1787 bolatyn zhalakysy Mocarttyn barlyk enbegi үshin tym az marapat edi Bәribir ol Venaga үjrenip kalgan edi 1789 zhyly Berlinge barganynda 3 myn zhalakysy bar Fridrih Vilgelm II aulalyk kapellasynyn basshysy boluga shakyrylsa da Venany tastap ketuge kimajdy Don Zhuannan kejin Mocart 1788 zhyly bir zharym ajda үsh en tanymal simfoniyalaryn zhazady 39 mi bemol mazhor KV 543 40 sol minor KV 550 zhәne 41 do mazhor KV 551 1789 zhyly Mocart prussiya koroline koncerttegish partiyasy bar pernelik re mazhor arnajdy Iosif II 1790 oliminen kejin Mocart tarshylyk korgeni sonsha ol kreditorlarynyn kuuynan kashu үshin Venadan ketip hal ahualyn tүzeu maksatymen әrtistik sayahatka shygady Mocarttyn songy operalary әdemi әuenin zakymdajtyn lirettosy bar Cosi fan tutte 1790 18 kүn ishinde zhazylsa da keremet betteri bar Tit Mejirimdiligi 1791 imperator Leopold II nin takka otyru saltanatyna arnalgan zhәne songysy ote tabysty tez ken taralgan Sikyrly flejta 1791 Eski әdebiette zhәj operetta dep atalgan osymen katar Seraldan urlau operasymen birge almandyk zheke ulttyk operasynyn damuyna negiz boldy Mocarttyn ken aukymdy әraluan iskerlik omirinde opera manyzdy oryn algan Zharatylysy bojynsha mistik ol shirkeuge kop zhumys istedi birak үlgi tutarlyk uly shygarmalary bul salada az tek Misericordias Domini Ave verum corpus KV618 1791 zhәne Mocart omirinin songy kүnderi sharshausyz erekshe mahabbatpen zhazgan uly kajgyly rekviem KV 626 Rekviemdi zhazgan tarihy kyzyk Mocart oliminen az uakyt buryn bejtanys kara maskadagy adam kelip Rekviemge tapsyrys zhasajdy Kompozitordyn biograftary anyktagandaj ol satyp algandy oz shygarmasy retinde usyngan graf F Valdegg Shtuppah bolgan eken Mocart zhumyska kirisip kentkenimen zhaman sezim ketpej koyady Syrly adam kara maskada kara adam onyn koz aldynan keter emes Kompozitor ozine ozi zhoktau messasyn zhazyp zhatkandaj bolady Keremet kajgyly lirizmimen zhәne kirshiksiz kajgylylygymen tandandyratyn bitpegen Rekviemdi Mocart shәkirti aldyndagy Tit Mejirmdiligi atty operany zhazuda da katyskan F Zyusmajer Zyusmajer bitiredi Mocart 1791 zhyly 5 zheltoksanda mүmkin bүjrek infekciyasynan kajtys bolady әjtse de Mocarttyn olimi ony masondardyn nemese kelesi austriyalyk kompozitor Antonio Saleri ulandyrgan degen talastar tudyruda Venada Әulie Mark bejitinde zhalpyga arnalgan zherde zherlengen sondyktan tipti kaj orynda zherlengeni belgisiz kaldy Estelik retinde kompozitor oliminen togyz kүnnen kejin Pragada zhinalgan kalyn zhurt aldynda 120 muzykant Antonio Rozettidin Rekviemin oryndajdy Kozi tirisinde ak aty anyzga ajnalgan Mocarttyn olimi de san tүrli zhoramaldar zhasattyrdy Solardyn arasyndagy en ataktysy Mocartty kүnshildikpen u berip oltirtken degen anyz Ol әsirese A S Pushkinnin Mocart pen Saleri atty tragediyasynan kejin tipti ornyga tүsti Saleri esimi salerizm sozi bakastyktyn kүnshil kүjkiliktin bejneli balamasyna ajnalyp ketti Al shyntuajtynda Mocart dertinin diagnozy bүjrek zhetimsizdigine kosylgan streptokokktyk uyttanu ogan kolkanyn kabynuy men miga kan kujyluy kosylyp kompozitordyn tazhal sәtin tezdete tүsken Syrtky siltemelerbugan katysty dәjeksoz zhiyntygy bar Volfgang Amadej MocartOrtakkorda bugan katysty media fajldar bar Wolfgang Amadeus MozartVolfgang Amadej Mocart DMOZ katalogynda Works by Mozart at 783 Digitised Works of and about Mozart in The European Library The Mozart Catalogue digitised by the British Library Muragattalgan 26 nauryzdyn 2012 zhyly Go to Turning the Pages Mozart s 250th Birthday from NPR The Neue Mozart Ausgabe Online Mozart Scores Available online from the official publisher Searchable Mozart cylinder recordings from the at the Library Works by Mozart in MP3 format at Logos Virtual Library Mozart in Vienna a video about his house in Vienna where he composed his figaro