Байт (Б) (ағылш. Byte, B) — дерек көлемін өлшеу бірлігі. Сегіз биттен тұратын топ.
Бит және байт бастауыштары | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
1)Байт (ағылшынша byte) — ЭЕМ-дегі символдық таңбаларды бейнелейтін разрядты екілік сан тізбегінен тұратын, адрестелетін мәліметтерді өлшеуге арналған ең кіші бірлік. Компьютер жадының бір ұясында бір Байт мәлімет сақталады. Бір Байт бір-бірімен қатарласа тізбек түрінде орналасқан 8 биттен, яғни екілік сан таңбаларынан тұрады. Мысалы, компьютерде “Е” әрпі 10000101, кіші “е” әрпі 10100101, “/” таңбасы 00101111, “8” саны 00111000 түрінде өңделеді. Бір Байт тек бір символды бейнелейтін ақпарат өлшеу бірлігі болғандықтан, оның көмегімен 256 символды (28=256) өрнектеуге болады. Компьютер жадының көлемі осы Байт бірлігімен өлшенеді. Ол үшін Байт бірлігінің еселік түрлері: килобайт — Кб (1 Кб=1024 Б=210Б.), мегабайт — Мб (210 Кб), гигабайт — Гб (210Мб) қолданылады. Мысалы, ЭЕМ-нің шапшаң жадының көлемі 32 Мб болса, онда 32Һ210 Байт (символ) ақпарат сақталынады. Ал, ЭЕМ-нің сыртқы жадында (магниттік дискілерінде) 1—8 Гб және одан да көп ақпарат сақтауға болады. Мысалы, 400 беті бар, әр бетінде 50 қатар, ал әр қатарда 50 таңба болатын кітаптың көлемін Байт арқылы есептесек, онда 400Һ50Һ50 = 1000000 Байт = 1 Мб (яғни көлемі 1 Гб дискі 1000 кітапты есте сақтай алады). Қатар орналасқан төрт Байт бір машиналық сөз болып есептеледі, ол 32 биттен тұрады. 64 биттен немесе 8 Байттан тұратын мәліметтер бірлігі екі еселенген машиналық сөз деп аталады. Компьютер осы машиналық сөздер тізбегін өңдейді.
2)Байт (Byte) — 1) ақпарат мөлшерінің бірлігі немесе 8 битке (екілік цифр) тең компьютердегі жад. Айтарлықтай ірі ақпарат бірлігі: 1 килобайт (Кбайт) 1024 байтқа тең, ал 1 мегабайт (Мбайт) 1042 Кбайтқа тең; 2) адрес иемдене алатын ең аз бірлік. Әрбір байт мәліметтердің бір таңбасына — әріпке, цифрға немесе символға сәйкес келеді. Байттар — компьютердің қуатын өлшеудің немесе оның дискілердегі сақтауыш құрылғысының сыйымдылығының стандартты бірлігі. Өңделетін ақпараттың нысаналық көлемі (жаңа есептеу құралдарында) — секундына 100 килобайт, өндеу көлемі — ақпараттың әрбір байтына 50—55 арифметикалық операция; 3) сегіз биттен және бір бақылау битінен түратын машиналық сөздің стандартты бөлігі. Әрбір байт компьютерде біртұтас бүтін ретінде өңделеді.
Түрлері
- Бақылайтын байт (Контрольный байт; check byte) — тексеру мақсатында пайдаланылатын байт, мысалы, мәліметтердің сақталғандығын немесе дұрыстығын тексеретін байт.
Байт бойынша мультиплекстеу
Байт бойынша мультиплекстеу (Побайтовое мультиплексирование; byte multiplexing) — бір байтты жеткізу үшін арнаға мезгіл-мезгіл уақыт бөлетін уақытша мультиплекстеу.
Байт-мультиплекстік арна
Байт-мультиплекстік арна (Байт-мультиплексный канал; byte-multi- plexer channel) — жылдамдықтары аз бірнеше енгізу-шығару құрылғыларының бір мезгілде істейтін жұмысын жасақ¬тайтын және өрқайсысында енгізу-шығару операциялары орындалатын бірнеше ішкі арналары бар енгізу-шығару арнасының типі. Әрбір ішкі арна тек қана жеке ақпарат-байт бірлігін жеткізуге арналған арна жабдықтарын пайдаланады.
Байттық команда
Байттық команда (Байтовая команда; byte instruction) — 1) байтпен операция орындайтын команда; 2) бір байтқа тең команда.
Байттық құрылым
Байттық құрылым (Байтовая структура; byte structure) — ақпаратты өңдеу мен жеткізу байт бойынша жүргізілетін компьютердің немесе құрылғының құрылымы.
Байттық операнд
Байттық операнд (Байтовый операнд; byte-oriented operand) — бір байтқа дейінгі дәлдікпен адрестелетін операнд.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том;
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Тағы қараңыз
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bajt B agylsh Byte B derek kolemin olsheu birligi Segiz bitten turatyn top Bit zhәne bajt bastauyshtaryOndykShamasy SI10001 k kilo 10002 M mega 10003 G giga 10004 T tera 10005 P peta 10006 E eksa 10007 Z zetta 10008 Y jotta EkilikShamasy10241 Ki kibi K kilo 10242 Mi mebi M mega 10243 Gi gibi G giga 10244 Ti tebi 10245 Pi pebi 10246 Ei eksbi 10247 Zi zebi 10248 Yi jobi 1 Bajt agylshynsha byte EEM degi simvoldyk tanbalardy bejnelejtin razryadty ekilik san tizbeginen turatyn adresteletin mәlimetterdi olsheuge arnalgan en kishi birlik Kompyuter zhadynyn bir uyasynda bir Bajt mәlimet saktalady Bir Bajt bir birimen katarlasa tizbek tүrinde ornalaskan 8 bitten yagni ekilik san tanbalarynan turady Mysaly kompyuterde E әrpi 10000101 kishi e әrpi 10100101 tanbasy 00101111 8 sany 00111000 tүrinde ondeledi Bir Bajt tek bir simvoldy bejnelejtin akparat olsheu birligi bolgandyktan onyn komegimen 256 simvoldy 28 256 ornekteuge bolady Kompyuter zhadynyn kolemi osy Bajt birligimen olshenedi Ol үshin Bajt birliginin eselik tүrleri kilobajt Kb 1 Kb 1024 B 210B megabajt Mb 210 Kb gigabajt Gb 210Mb koldanylady Mysaly EEM nin shapshan zhadynyn kolemi 32 Mb bolsa onda 32Һ210 Bajt simvol akparat saktalynady Al EEM nin syrtky zhadynda magnittik diskilerinde 1 8 Gb zhәne odan da kop akparat saktauga bolady Mysaly 400 beti bar әr betinde 50 katar al әr katarda 50 tanba bolatyn kitaptyn kolemin Bajt arkyly eseptesek onda 400Һ50Һ50 1000000 Bajt 1 Mb yagni kolemi 1 Gb diski 1000 kitapty este saktaj alady Қatar ornalaskan tort Bajt bir mashinalyk soz bolyp esepteledi ol 32 bitten turady 64 bitten nemese 8 Bajttan turatyn mәlimetter birligi eki eselengen mashinalyk soz dep atalady Kompyuter osy mashinalyk sozder tizbegin ondejdi 2 Bajt Byte 1 akparat molsherinin birligi nemese 8 bitke ekilik cifr ten kompyuterdegi zhad Ajtarlyktaj iri akparat birligi 1 kilobajt Kbajt 1024 bajtka ten al 1 megabajt Mbajt 1042 Kbajtka ten 2 adres iemdene alatyn en az birlik Әrbir bajt mәlimetterdin bir tanbasyna әripke cifrga nemese simvolga sәjkes keledi Bajttar kompyuterdin kuatyn olsheudin nemese onyn diskilerdegi saktauysh kurylgysynyn syjymdylygynyn standartty birligi Өndeletin akparattyn nysanalyk kolemi zhana esepteu kuraldarynda sekundyna 100 kilobajt ondeu kolemi akparattyn әrbir bajtyna 50 55 arifmetikalyk operaciya 3 segiz bitten zhәne bir bakylau bitinen tүratyn mashinalyk sozdin standartty boligi Әrbir bajt kompyuterde birtutas bүtin retinde ondeledi TүrleriBakylajtyn bajt Kontrolnyj bajt check byte tekseru maksatynda pajdalanylatyn bajt mysaly mәlimetterdin saktalgandygyn nemese durystygyn tekseretin bajt Bajt bojynsha multipleksteuBajt bojynsha multipleksteu Pobajtovoe multipleksirovanie byte multiplexing bir bajtty zhetkizu үshin arnaga mezgil mezgil uakyt boletin uakytsha multipleksteu Bajt multiplekstik arnaBajt multiplekstik arna Bajt multipleksnyj kanal byte multi plexer channel zhyldamdyktary az birneshe engizu shygaru kurylgylarynyn bir mezgilde istejtin zhumysyn zhasak tajtyn zhәne orkajsysynda engizu shygaru operaciyalary oryndalatyn birneshe ishki arnalary bar engizu shygaru arnasynyn tipi Әrbir ishki arna tek kana zheke akparat bajt birligin zhetkizuge arnalgan arna zhabdyktaryn pajdalanady Bajttyk komandaBajttyk komanda Bajtovaya komanda byte instruction 1 bajtpen operaciya oryndajtyn komanda 2 bir bajtka ten komanda Bajttyk kurylymBajttyk kurylym Bajtovaya struktura byte structure akparatty ondeu men zhetkizu bajt bojynsha zhүrgiziletin kompyuterdin nemese kurylgynyn kurylymy Bajttyk operandBajttyk operand Bajtovyj operand byte oriented operand bir bajtka dejingi dәldikpen adresteletin operand Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 II tom Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Tagy karanyzGigabajt MB Kilobajt KB Megabajt MB Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet