Ағытай Мұратұлы туған өлген жылдары белгісіз 19 ғасырда өмір сүрген белгілі би Әкесі қайтыс болғанда Ағытай екі жаста ағ

Ағытай Мұратұлы (туған-өлген жылдары белгісіз) – 19 ғасырда өмір сүрген белгілі би.

Әкесі қайтыс болғанда Ағытай екі жаста, ағасы Пышан 17 жаста екен. Халық аузында оларды Пышан-Ағытай, Ағытай-Төребай деп атайды. Пышан сардар 1830–1835 жылы Ағытай 1856–1857 жылы ел билігіне араласа бастайды. Ағытай 1878 жылы өткен Қазалы оязындағы билер кеңесіне, 1885 жылы Қазалы мен Перовск оязы қазақтары арасындағы жер дауын қараған съезге қатысып, мәселенің дұрыс шешілуіне үлес қосқан. 1851 жылдары Хиуадан қашып келген Елікей сұлтанға көмектескен. Алтын мен Найман (Ақтазы) арасындағы құдыққа таласып, адам өлімі болған дауды жанжалсыз әділ шешіп берген. 1857 жылы Қазалы оязында тұратын Әлімдер мен Шөмекейлер арасындағы жер дауын шешуге Әлімдер жағынан Жетес би, , Құлбарақ батыр, Шөмекейден Пышан, Қалдан, Бақа, т.б. қатысып, Ағытай билер кеңесін жасай отырып шешкен.

1891 жылдар шамасындағы Қазалы мен Ырғыз оязы қазақтарының арасындағы жер дауы да Ағытайдың араласуымен оң шешімін тапқан. Ағытайға Балқы Базар, Дүр Оңғар, Т.Ізтілеуов, Тұрымбет жыраулар өз жырларын арнаған. 64 жасқа қараған шағында қайтыс болып, «Жіңішкеқұм» маңында жерленген. «Ағытай жайлауы», «Ағытай қыстауы», «Ағытай құдығы» атты жер атаулары бар.

Дереккөздер

"Қазақ Энциклопедиясы"

Бұл — мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[1] "Қазақ Энциклопедиясы"