Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Басқарудың Автоматтандырылған Жүйесі (БАЖ; Система автоматического управления; system of automatic control) — біртұтас “адам-машина” жүйесінің жұмыс істеу процесінде басқару шешімін қабылдау үшін қолданылатын әкімшілік, ұйымдастыру, экономика-математикалық тәсілдердің, есептеу техникасы мен ұйымдастыру техникасының, сондай-ақ, байланыс жабдықтарының жиынтығы. Ол жабдықтау (қамтамасыз етуші) және функционалдық жүйелерден тұрады. Жабдықтау жүйесіне: техникалық, математикалық, ақпараттық, ұйымдастыру жұмысы және мамандармен қамтамасыз ету жатады. Ал функционалдық жүйе есептеу, бақылау, жоспарлау және өндірістік шаруашылық қызметін басқару міндеттерін шешеді. БАЖ-дың негізгі буыны — цифрлы ЭЕМ (немесе есептеу орталығына біріккен ЭЕМ кешені). Ол жүйенің басқа буындарымен байланыс арнасы арқылы қосылады. Ақпарат бұл арнамен басқарудың төмегі сатысынан жоғарғы сатысына қарай, ал тапсырмалар, бұйрықтар (командалар), нұсқаулар мен түзетулер, керісінше, жоғарғы сатыдан төменгі сатыға қарай беріледі. Басқарудың стратегиясына не мақсатына әсер ету, жүйені дамыту және жетілдіру процестері адамның тәжірибесі мен интуициясына негізделген жағдайда ғана БАЖ тиімді болып есептеледі. БАЖ-дың автоматты басқару жүйесінен (АБЖ) ерекшелігі — БАЖ-да адам автоматтардың жұмысын бақылаумен қатар басқару процесіне де белсенді түрде араласатындығы. БАЖ: объектілер БАЖ-ы (мысалы, технологиялық процестер БАЖ-ы, кәсіпорындар БАЖ-ы, т.б.) және функционалды автоматтандырылған жүйе (мысалы, автоматтандырылған жобалау жүйесі, материалдық-техникалық жабдықтауды автоматтандыру жүйесі, т.б.) болып ажыратылады. БАЖ негізін зауыттың не өндірістің ақпараттық есептеу орталығы құрайды. Қазақстанның көптеген институттарында ғылыми-зерттеу жұмыстарына арналған БАЖ-дар құрылған. Сондай-ақ, бұл жүйе қазіргі кезде байланыс пен телекоммуникация бағыттарында да қолданыла бастады.
Дереккөздер
- Справочник по теории автоматического управления, М., 1987;
- Бекбаев А., Автоматизированные технологии переработки зерна, А.-А., 1988.
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Baskarudyn Avtomattandyrylgan Zhүjesi BAZh Sistema avtomaticheskogo upravleniya system of automatic control birtutas adam mashina zhүjesinin zhumys isteu procesinde baskaru sheshimin kabyldau үshin koldanylatyn әkimshilik ujymdastyru ekonomika matematikalyk tәsilderdin esepteu tehnikasy men ujymdastyru tehnikasynyn sondaj ak bajlanys zhabdyktarynyn zhiyntygy Ol zhabdyktau kamtamasyz etushi zhәne funkcionaldyk zhүjelerden turady Zhabdyktau zhүjesine tehnikalyk matematikalyk akparattyk ujymdastyru zhumysy zhәne mamandarmen kamtamasyz etu zhatady Al funkcionaldyk zhүje esepteu bakylau zhosparlau zhәne ondiristik sharuashylyk kyzmetin baskaru mindetterin sheshedi BAZh dyn negizgi buyny cifrly EEM nemese esepteu ortalygyna birikken EEM kesheni Ol zhүjenin baska buyndarymen bajlanys arnasy arkyly kosylady Akparat bul arnamen baskarudyn tomegi satysynan zhogargy satysyna karaj al tapsyrmalar bujryktar komandalar nuskaular men tүzetuler kerisinshe zhogargy satydan tomengi satyga karaj beriledi Baskarudyn strategiyasyna ne maksatyna әser etu zhүjeni damytu zhәne zhetildiru procesteri adamnyn tәzhiribesi men intuiciyasyna negizdelgen zhagdajda gana BAZh tiimdi bolyp esepteledi BAZh dyn avtomatty baskaru zhүjesinen ABZh ereksheligi BAZh da adam avtomattardyn zhumysyn bakylaumen katar baskaru procesine de belsendi tүrde aralasatyndygy BAZh obektiler BAZh y mysaly tehnologiyalyk procester BAZh y kәsiporyndar BAZh y t b zhәne funkcionaldy avtomattandyrylgan zhүje mysaly avtomattandyrylgan zhobalau zhүjesi materialdyk tehnikalyk zhabdyktaudy avtomattandyru zhүjesi t b bolyp azhyratylady BAZh negizin zauyttyn ne ondiristin akparattyk esepteu ortalygy kurajdy Қazakstannyn koptegen instituttarynda gylymi zertteu zhumystaryna arnalgan BAZh dar kurylgan Sondaj ak bul zhүje kazirgi kezde bajlanys pen telekommunikaciya bagyttarynda da koldanyla bastady Sojlejtin mashinaDerekkozderҚazak EnciklopediyasySpravochnik po teorii avtomaticheskogo upravleniya M 1987 Bekbaev A Avtomatizirovannye tehnologii pererabotki zerna A A 1988 Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet