Ұзынарал – Балқаш көлінің орталық тұсындағы түбек.
Ұзынарал түбегі | |
Орналасуы | |
---|---|
46°35′59″ с. е. 75°28′19″ ш. б. / 46.59972° с. е. 75.47194° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 46°35′59″ с. е. 75°28′19″ ш. б. / 46.59972° с. е. 75.47194° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Акватория | Балқаш |
Ел | Қазақстан |
Сипаты
Оңтүстіктен солтүстікке қарай 20 км-ге созыла орналасқан, ені 5 — 6 км. Солтүстігін Сарыесік бұғазы қоршап жатыр. Солтүстік-шығысында Ұзынарал аралы, оңтүстік-батысында Ұзынарал қонысы орналасқан. Түбектің батыс жағалауының жер бедері террасалы көлдік жағажай, шығыс бойының бедері жайылма және одан жоғарғы бөлігі террасалы болып келеді. Бетін төрттік кезеңнің (антропогеннің) шөгінді тау жыныстары жауып жатыр.
Өсімдігі
Шалғынды сұр, бозғылт сұр топырағында шөлейтке тән өсімдіктер өседі.
Атау тарихы
Түбек қазірге дейінгі барлық карталарда Сарыесік түбегі деп қате жазылып келген. Түбектің Ұзынарал аталу себебі, ауыл шаруашылығын ұжымдастыруға дейінгі кезеңде (20 ғ-дың 30-жылдарына дейін) Сарыарқа халқы Балқаш көлін осы тұста суы қатқан бұғаз арқылы көлдің оңтүстігіндегі қамыс-құрағы мен ағашы мол және шөбі қалың Сарыесікатырау құмына өтіп, қыстаған. Көктемде көлдің мұзы ерімей тұрып кері қарай, Сарыарқа жағына малдарын айдап әкеткен. Сондықтан бұғаз әрі-бері өтіп, көшіп-қонуға ыңғайлы болғандықтан Сарыесік деп аталған.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, VIII том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ұzynaral Balkash kolinin ortalyk tusyndagy tүbek Ұzynaral tүbegiOrnalasuy46 35 59 s e 75 28 19 sh b 46 59972 s e 75 47194 sh b 46 59972 75 47194 G O Ya Koordinattar 46 35 59 s e 75 28 19 sh b 46 59972 s e 75 47194 sh b 46 59972 75 47194 G O Ya T AkvatoriyaBalkashEl ҚazakstanҰzynaral tүbegiҰzynaral tүbegiSipatyOntүstikten soltүstikke karaj 20 km ge sozyla ornalaskan eni 5 6 km Soltүstigin Saryesik bugazy korshap zhatyr Soltүstik shygysynda Ұzynaral araly ontүstik batysynda Ұzynaral konysy ornalaskan Tүbektin batys zhagalauynyn zher bederi terrasaly koldik zhagazhaj shygys bojynyn bederi zhajylma zhәne odan zhogargy boligi terrasaly bolyp keledi Betin torttik kezennin antropogennin shogindi tau zhynystary zhauyp zhatyr ӨsimdigiShalgyndy sur bozgylt sur topyragynda sholejtke tәn osimdikter osedi Atau tarihyTүbek kazirge dejingi barlyk kartalarda Saryesik tүbegi dep kate zhazylyp kelgen Tүbektin Ұzynaral atalu sebebi auyl sharuashylygyn uzhymdastyruga dejingi kezende 20 g dyn 30 zhyldaryna dejin Saryarka halky Balkash kolin osy tusta suy katkan bugaz arkyly koldin ontүstigindegi kamys kuragy men agashy mol zhәne shobi kalyn Saryesikatyrau kumyna otip kystagan Koktemde koldin muzy erimej turyp keri karaj Saryarka zhagyna maldaryn ajdap әketken Sondyktan bugaz әri beri otip koship konuga yngajly bolgandyktan Saryesik dep atalgan Derekkozder Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 VIII tom