Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қызылқұлақ, Физалис немесе Қытай шамы (лат. Physalis alkekengi) — алқалар тұқымдас өсімдіктердің ішіндегі ең ірі бөлімі. Физалис сәндік өсімдіктер ретінде қолданады.
| Қызылқұлақ | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 лат. Physalis alkekengi | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| Physalis alkekengi |
Биологиялық сипаттама
Қызылқұлақ - бойы 40-60 см, кейде одан да биік көпжылдық шөптесін өсімдік. Жапырақтарының ұзындығы 6-12 см, ені 4-9 см. Гүлдері ақ, бесмүшелі. Күлтесі 10-15 мм диаметрінде.
Өсімдіктің ерекшелігі - өзгешеленген жеміс. Гүлдеп болғаннан кейін тостағаншасы өсіп, қызарып үлкендігі тауықтың жұмыртқасындай жарқын-қызыл қорапшаға айналады. Қытайдың дәстүрлі қағаз шамдарына ұқсайды. Физалистер - жылусүйгіш өсімдіктер.
Таралуы
Физалистың отаны - Орта Америка мен Солтүстік Американың оңтүстік-батысы. Осы жерден теңізшілермен Оңтүстік Еуропаға алып келінген. Еуропадан Қытай мен Жапонға жеткен.
Пайдалануы
Оңтүстік аймақтарда физалистің жемісін азық ретінде қолданады. Медицинада физалисті қабынуға қарсы ем ретінде, қан тоқтатқыш, зәр айдағыш, өт айдағыш дәрі ретінде пайдаланады. Физалистің құрамына сүттік қант кіреді. Шамадан артық мидың және дененің жұмысында, немесе ұзақ аурудаң кейінгі адамдарға өсімдік регенерациялық және қалпына келтіру мақсатында қолданылады. Қоңыржай климатта жемістері толық пісіп үлгермейді, бұл жағдайда олар улы болады. Сол себепті өсімдік тек сәндік декор ретінде қолданады.
Галерея
 |  |  | ||
| «Гүлі» | «Жемісі» | «Қызарған кезі» |
 |  |  | ||
| «Кеуіп қалған кезі» | «Жемісі» | «Жапырағы» |
Пайдалынған әдебиеттер
- Биология:Жалпы білім беретін мектептің 7-сыныбына арналған оқулық. Алматы: Атамұра, 2007.
Сыртқы сілтемелер
- http://www.zooclub.ru/flora/13.shtml Физалис (Physalis alkekengi)
- http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=200020559 Physalis alkekengi in Flora of China @ efloras.org
- http://medicina.kharkov.ua/medicinal-plant/762-physalis.html Мұрағатталған 14 тамыздың 2011 жылы.
Дереккөздер
- “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
![image]()
Ортаққорда бұған қатысты медиафайлдар бар: Қызылқұлақ
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қyzylkulak Fizalis nemese Қytaj shamy lat Physalis alkekengi alkalar tukymdas osimdikterdin ishindegi en iri bolimi Fizalis sәndik osimdikter retinde koldanady Қyzylkulaklat Physalis alkekengiDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylar unranked AsteridsSaby Tukymdasy SolanaceaeKishi tukymdasy Tajpasy Tegi Physalis alkekengiPhysalis alkekengiBiologiyalyk sipattamaFizalis Қyzylkulak bojy 40 60 sm kejde odan da biik kopzhyldyk shoptesin osimdik Zhapyraktarynyn uzyndygy 6 12 sm eni 4 9 sm Gүlderi ak besmүsheli Kүltesi 10 15 mm diametrinde Өsimdiktin ereksheligi ozgeshelengen zhemis Gүldep bolgannan kejin tostaganshasy osip kyzaryp үlkendigi tauyktyn zhumyrtkasyndaj zharkyn kyzyl korapshaga ajnalady Қytajdyn dәstүrli kagaz shamdaryna uksajdy Fizalister zhylusүjgish osimdikter TaraluyFizalistyn otany Orta Amerika men Soltүstik Amerikanyn ontүstik batysy Osy zherden tenizshilermen Ontүstik Europaga alyp kelingen Europadan Қytaj men Zhaponga zhetken PajdalanuyOntүstik ajmaktarda fizalistin zhemisin azyk retinde koldanady Medicinada fizalisti kabynuga karsy em retinde kan toktatkysh zәr ajdagysh ot ajdagysh dәri retinde pajdalanady Fizalistin kuramyna sүttik kant kiredi Shamadan artyk midyn zhәne denenin zhumysynda nemese uzak aurudan kejingi adamdarga osimdik regeneraciyalyk zhәne kalpyna keltiru maksatynda koldanylady Қonyrzhaj klimatta zhemisteri tolyk pisip үlgermejdi bul zhagdajda olar uly bolady Sol sebepti osimdik tek sәndik dekor retinde koldanady Galereya Gүli Zhemisi Қyzargan kezi Keuip kalgan kezi Zhemisi Zhapyragy Pajdalyngan әdebietterBiologiya Zhalpy bilim beretin mekteptin 7 synybyna arnalgan okulyk Almaty Atamura 2007 Syrtky siltemelerhttp www zooclub ru flora 13 shtml Fizalis Physalis alkekengi http www efloras org florataxon aspx flora id 2 amp taxon id 200020559 Physalis alkekengi in Flora of China efloras org http medicina kharkov ua medicinal plant 762 physalis html Muragattalgan 14 tamyzdyn 2011 zhyly Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998Ortakkorda bugan katysty mediafajldar bar Қyzylkulak