Ғұсыл (араб.: غسل) Араб тілінде дене дәретін алуды, яғни шомылуды ғұсыл деп айтады. Мынандай жағдайларда ғұсыл парыз болады:
- Ұйқыдан тұрғанда шәһуәт кеткені білінсе;
- Шәһуәт нәпсінің қозуымен күштеп атылып шықса;
- Жыныстық қатынастан соң;
- Хайыз әйелдердің етеккірі келген жағдайда;
- Нифас бала тапқаннан кейінгі жағдайда;
- Кәпір Ислам дінін қабылдаса;
- Мұсылман дүниеден озғанда.
Осы жағдайларда бой дәрет парыз деп есептеледі. Онсыз намаз оқу, тіләуат сәждесін орындау, тіпті аяттарын оқудың өзі харам.
Ғұсылдың парыздары
Ғұсылдың парызы үшеу.
- Ауызға су алуы;
- Мұрынға су алуы;
- Бүкіл денені иненің үшындай да құрғақ жер қалдырмай жуу. Бастан аяққа дейін тұтас жуу.
Осы айтылған парыздың бірі орындалмаса, кісі ғұсыл алған болып есептелмейді, әйелдер өрген шаштарын тарқатуы шарт емес. Бірақ шаштың түбіне су тигізуі шарт. Денедегі бір қылдың түбіне су тимей қалса, оның дәреті дәретке есептелмейді.
Ғұсылдың сүннеттері
- Ғұсылға ниет ету.
- «Бисмиллаһ» деп, Алланы зікір етіп бастау.
Ескерту: Киім шешілгеннен кейін «Бисмилләһ» деп іштей айтылады.
- Екі қолды білезікке дейін жуу.
- Ғұсылдан бұрын дәрет алу.
- Әуретте нәжіс болса кетіру.
- Оң жақтан бастап құйыну.
- Денеге, бастан аяқ суды үш рет құю.
Ғұсыл алу тәртібі
Қыстаған жағдайда алдымен іш дәрет алынады, қыстамаса соңынан алғаны артық. Кейін сүннет бойынша дәрет алынады. Бұл дәретті киімін шешпей тұрып немесе шешінгеннен кейін алса да болады. Егер ғұсылда басып тұрған жерге су жиналатын болса, аяқты шомылып болған соң бір ақ жуады. Дәретте қыблаға бет қарату әдепке жатса, ғұсылда мәкруһ болады. Сол себепті шешінгеннен кейін алды немесе арты қыблаға қаратылмайды. Шешінгеннен кейін «Бисмилләһ» іштей айтылады.Осыдан кейін сүннетке сай дәрет алынған жағдайда, білезікке дейін үш рет жуылып, ғұсылдың парыздары орындалады. Құйынғанда су алдымен басқа, одан кейін оң және сол иыққа, кейін оң және сол аяққа құйылады. Ғұсылда су алынатын ыдысқа мұқият болу қажет, әсіресе беті ашық ыдыстағы су күнге қызса, онан дәрет алу немесе ғұсыл құйыну мәкруһ болады. Ғұсыл үшін біздегі көпшілікке арналған моншаларға тек оранып кіру мүмкін. Себебі, әуретті бекіту мұсылмандарға парыз. Әуретті бөтен кісіге көрсету немесе біреудің әуретіне қарау харам. Ерлердің әуреті кіндіктен тізеге дейін, әйелдердің бет, екі қол білезікке дейін, ал аяқ тобыққа дейін әурет болып есептелмейді. Қалған жердің барлығы әуретке жатады.
Ғұсылдың түрлері
Ғұсылдың парыз болу түрлері:
- Ұйқыдан тұрғанда шәһует кеткені білінсе;
- Шәһует нәпсінің қозуымен күштеп атылып шықса;
- Жыныстық қатынастан соң;
- Хайыз әйелдердің етеккірі келген жағдайда;
- Нифас бала тапқаннан кейін;
- Кәпір Ислам дінін қабылдаса;
- Мұсылман жан тапсырғанда.
Ғұсылдың сүннет түрлері:
- Хәдәсу акбар, яғни ауыр нәжістен таза болған біреу Ислам дінін қабылдағанда;
- Ер немесе қыз бала балиғат жасқа жеткенде.
- Талып қалып, мас болып, жынданып есі кіргенде.
- Тәубе ету үшін.
- Мәйітті жуғаннан кейін.
Дереккөздер
- Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — Ислам туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ғusyl arab غسل Arab tilinde dene dәretin aludy yagni shomyludy gusyl dep ajtady Mynandaj zhagdajlarda gusyl paryz bolady Ұjkydan turganda shәһuәt ketkeni bilinse Shәһuәt nәpsinin kozuymen kүshtep atylyp shyksa Zhynystyk katynastan son Hajyz әjelderdin etekkiri kelgen zhagdajda Nifas bala tapkannan kejingi zhagdajda Kәpir Islam dinin kabyldasa Musylman dүnieden ozganda Osy zhagdajlarda boj dәret paryz dep esepteledi Onsyz namaz oku tilәuat sәzhdesin oryndau tipti ayattaryn okudyn ozi haram Ғusyldyn paryzdaryҒusyldyn paryzy үsheu Auyzga su aluy Murynga su aluy Bүkil deneni inenin үshyndaj da kurgak zher kaldyrmaj zhuu Bastan ayakka dejin tutas zhuu Osy ajtylgan paryzdyn biri oryndalmasa kisi gusyl algan bolyp eseptelmejdi әjelder orgen shashtaryn tarkatuy shart emes Birak shashtyn tүbine su tigizui shart Denedegi bir kyldyn tүbine su timej kalsa onyn dәreti dәretke eseptelmejdi Ғusyldyn sүnnetteriҒusylga niet etu Bismillaһ dep Allany zikir etip bastau Eskertu Kiim sheshilgennen kejin Bismillәһ dep ishtej ajtylady Eki koldy bilezikke dejin zhuu Ғusyldan buryn dәret alu Әurette nәzhis bolsa ketiru On zhaktan bastap kujynu Denege bastan ayak sudy үsh ret kuyu Ғusyl alu tәrtibiҚystagan zhagdajda aldymen ish dәret alynady kystamasa sonynan algany artyk Kejin sүnnet bojynsha dәret alynady Bul dәretti kiimin sheshpej turyp nemese sheshingennen kejin alsa da bolady Eger gusylda basyp turgan zherge su zhinalatyn bolsa ayakty shomylyp bolgan son bir ak zhuady Dәrette kyblaga bet karatu әdepke zhatsa gusylda mәkruһ bolady Sol sebepti sheshingennen kejin aldy nemese arty kyblaga karatylmajdy Sheshingennen kejin Bismillәһ ishtej ajtylady Osydan kejin sүnnetke saj dәret alyngan zhagdajda bilezikke dejin үsh ret zhuylyp gusyldyn paryzdary oryndalady Қujynganda su aldymen baska odan kejin on zhәne sol iykka kejin on zhәne sol ayakka kujylady Ғusylda su alynatyn ydyska mukiyat bolu kazhet әsirese beti ashyk ydystagy su kүnge kyzsa onan dәret alu nemese gusyl kujynu mәkruһ bolady Ғusyl үshin bizdegi kopshilikke arnalgan monshalarga tek oranyp kiru mүmkin Sebebi әuretti bekitu musylmandarga paryz Әuretti boten kisige korsetu nemese bireudin әuretine karau haram Erlerdin әureti kindikten tizege dejin әjelderdin bet eki kol bilezikke dejin al ayak tobykka dejin әuret bolyp eseptelmejdi Қalgan zherdin barlygy әuretke zhatady Ғusyldyn tүrleriҒusyldyn paryz bolu tүrleri Ұjkydan turganda shәһuet ketkeni bilinse Shәһuet nәpsinin kozuymen kүshtep atylyp shyksa Zhynystyk katynastan son Hajyz әjelderdin etekkiri kelgen zhagdajda Nifas bala tapkannan kejin Kәpir Islam dinin kabyldasa Musylman zhan tapsyrganda Ғusyldyn sүnnet tүrleri Hәdәsu akbar yagni auyr nәzhisten taza bolgan bireu Islam dinin kabyldaganda Er nemese kyz bala baligat zhaska zhetkende Talyp kalyp mas bolyp zhyndanyp esi kirgende Tәube etu үshin Mәjitti zhugannan kejin DerekkozderIslam Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2010 ISBN 9965 26 322 1Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul Islam turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz