Тоқыма кәсібі - неолит заманында пайда болған кәсіптердің бірі. Ол алғаш әйелдердің өсімдік талшықтары мен жүннен тұрпайы киім тоқуынан басталады. Тоқыма кәсібі алғашқы қауым адамдарының қарым-қатынасы мен еңбек тәсілдері негізінде бірте-бірте дамыды.
Қазақстан жерінде Тоқыма кәсібі VI-XII ғасырларда өріс алған. Бұл көбінесе Оңтүстік Қазақстан мен Жетісудың қалалық қоныстарында дамыған. Мақта-мата тоқымаларын бата, боз, тор, шыт деп атайтын. Мал жүнінен сырт киім (шекпен) үшін жүн мата тоқыды.
Жібек мата Қытайдан, Ферганадан және Самарқаннан тарады. Ол кездегі жіп иіру-тоқу құралдары мен тоқыма станогының (тоқуш) қалдықтары археологиялық қазбаларда да кездеседі.
Өрмек тоқу, ши тоқу, жас шыбықтан ыдыс, құрал жабдық тоқу, өру - Тоқыма кәсібінің ежелгі түрлері. Қазір Тоқыма кәсібі дамығын Тоқыма өнеркәсібіне айналды.
Дереккөздер
- “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Tokyma kәsibi neolit zamanynda pajda bolgan kәsipterdin biri Ol algash әjelderdin osimdik talshyktary men zhүnnen turpajy kiim tokuynan bastalady Tokyma kәsibi algashky kauym adamdarynyn karym katynasy men enbek tәsilderi negizinde birte birte damydy Қazakstan zherinde Tokyma kәsibi VI XII gasyrlarda oris algan Bul kobinese Ontүstik Қazakstan men Zhetisudyn kalalyk konystarynda damygan Makta mata tokymalaryn bata boz tor shyt dep atajtyn Mal zhүninen syrt kiim shekpen үshin zhүn mata tokydy Zhibek mata Қytajdan Ferganadan zhәne Samarkannan tarady Ol kezdegi zhip iiru toku kuraldary men tokyma stanogynyn tokush kaldyktary arheologiyalyk kazbalarda da kezdesedi Өrmek toku shi toku zhas shybyktan ydys kural zhabdyk toku oru Tokyma kәsibinin ezhelgi tүrleri Қazir Tokyma kәsibi damygyn Tokyma onerkәsibine ajnaldy Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998