Тай жарыс — көне заманнан бері келе жатқан, балалардың жазда сүйіп ойнайтын ойындарының бірі. Үлкендердің ақыл-кеңесімен жарысты балалардың өздері әзірлеп, өздері өткізген. Тай жарысқа тек бір жасқа келген жылқы ғана қатынастырылған. Тайға мініп шабатын балалардың жасы 7—8 жас мөлшерінде болады. Халықтың дәстүрі бойынша әр баланың өзіне арналған бәсіре жылқысы болған. Ол жаңа туған құлын күннен бастап баланың қамқорлығына көшеді.
Жазда қатар қонып отырған ауыл балалары жиылып тайларын үйретіп, үйретілген тайларын жарыстыруға келіседі. Тай жарысы жақын қашықтықта өткізіледі. Тайға ер-тоқым салынбайды, бала жайдақ мініп шабады. Ойынды ересек балалар басқарады. Оны ат айдаушы деп атайды. Белгіленген жерге жеткенде, ат айдаушы жарысқа қатынасушыларды қатар тұрғызады да, жарыстың басталғандығы туралы белгі береді. Озып келген тай иесі жеңімпаз атанады.
Бұл тек ойын ғана емес, баланы жастайынан қоғамдық өмірге, еңбекке тартып, шаруашылық жағдайымен ерте танысуға, жылқы малын танып, білуге баулиды. Жарысқа қатынасу арқылы жастайынан шабысқа жаттыға береді. Сөйтіп, тай болашақ үлкен жарыстың сынағынан өтеді. Бала өзінің жеңіске деген ерік-қайратын шыңдай береді.
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- Сағындықов Е. С. / Қазақтың ұлттық ойындары. — Алматы: «Рауан» баспасы, 1991 жыл .—176 бет. ISBN 5-625-01063-3
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Taj zharys kone zamannan beri kele zhatkan balalardyn zhazda sүjip ojnajtyn ojyndarynyn biri Үlkenderdin akyl kenesimen zharysty balalardyn ozderi әzirlep ozderi otkizgen Taj zharyska tek bir zhaska kelgen zhylky gana katynastyrylgan Tajga minip shabatyn balalardyn zhasy 7 8 zhas molsherinde bolady Halyktyn dәstүri bojynsha әr balanyn ozine arnalgan bәsire zhylkysy bolgan Ol zhana tugan kulyn kүnnen bastap balanyn kamkorlygyna koshedi Zhazda katar konyp otyrgan auyl balalary zhiylyp tajlaryn үjretip үjretilgen tajlaryn zharystyruga kelisedi Taj zharysy zhakyn kashyktykta otkiziledi Tajga er tokym salynbajdy bala zhajdak minip shabady Ojyndy eresek balalar baskarady Ony at ajdaushy dep atajdy Belgilengen zherge zhetkende at ajdaushy zharyska katynasushylardy katar turgyzady da zharystyn bastalgandygy turaly belgi beredi Ozyp kelgen taj iesi zhenimpaz atanady Bul tek ojyn gana emes balany zhastajynan kogamdyk omirge enbekke tartyp sharuashylyk zhagdajymen erte tanysuga zhylky malyn tanyp biluge baulidy Zharyska katynasu arkyly zhastajynan shabyska zhattyga beredi Sojtip taj bolashak үlken zharystyn synagynan otedi Bala ozinin zheniske degen erik kajratyn shyndaj beredi Tagy karanyzҚazaktyn ulttyk ojyndarynyn tizimiDerekkozderSagyndykov E S Қazaktyn ulttyk ojyndary Almaty Rauan baspasy 1991 zhyl 176 bet ISBN 5 625 01063 3Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz