Mirza Fatali Akhundov | |
---|---|
Дүниеге келгені: | 1812 ж. шілденің 12 , |
Қайтыс болғаны: | 1878 ж. наурыздың 19 (65 жаста) Тбилиси |
Мансабы: | Жазушы, қоғам қайраткері, философ |
Мирза Фатали Ахундов (әз. Mirzə Fətəli Məhəmmədtağı oğlu Axundov (Axundzadə), толық есімі Мирза Фет Али-бек Гаджи Алескер оглы Ахундов; 30 маусым 1812, — 10 наурыз 1878, Тбилиси) — әзірбайжан жазушысы, қоғам қайраткері, философ. Нуха қаласында орыс-әзірбайжан училищесін тамамдаған. Парсы, араб, орыс тілдерін жетік меңгерген. «Пушкиннің өліміне» деген алғашқы поэмасы 1837 ж. орыс тілінде жарияланды.
«Алданған жұлдыздар» повесі (1857) әзірбайжан әдебиетін жаңа деңгейге көтерді. Ахундов латын және орыс әліппесінің негізінде әзірбайжан тілінің жаңа алфавитін жасады. «Үнді шахзадасы Кемал-уд-Доуланың парсы принці Жалалуд – Доулаға үш хаты және оның жауабы» дейтін философиялық трактатында ислам дінімен ғылымның қоғамдағы орны, табиғат құбылыстарын зерттеу керектігі, философияның негізгі мәселесі — ойлардың болмысқа қатысы туралы өз пікірлерін баяндайды. Ахундовтың бұдан басқа «Философ Юмға жауал», «Джон Стюарт Милль бостандықты» т.б. саяси-философиялық, әдеби-сын еңбектері бар. Ахундовтың шығармалары Таяу Шығыс пен Орта Азия халықтары демократиялық жаңа әдебиетінің, реалистік прозаның қалыптасуына зор ықпал етті. Көркем творсчество арқылы патша өкіметінің отаршылдық саясатын әшкереледі. «Мемлекеттің игі жақсы қоры» және «Ерші Жүсіп туралы хикаясы» қазақ тілінде жарық көрді (1989).
Дереккөздер
- Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Mirza Fatali AkhundovDүniege kelgeni 1812 zh shildenin 12 1812 07 12 212 zhas Қajtys bolgany 1878 zh nauryzdyn 19 65 zhasta TbilisiMansaby Zhazushy kogam kajratkeri filosof Mirza Fatali Ahundov әz Mirze Feteli Mehemmedtagi oglu Axundov Axundzade tolyk esimi Mirza Fet Ali bek Gadzhi Alesker ogly Ahundov 30 mausym 1812 10 nauryz 1878 Tbilisi әzirbajzhan zhazushysy kogam kajratkeri filosof Nuha kalasynda orys әzirbajzhan uchilishesin tamamdagan Parsy arab orys tilderin zhetik mengergen Pushkinnin olimine degen algashky poemasy 1837 zh orys tilinde zhariyalandy Aldangan zhuldyzdar povesi 1857 әzirbajzhan әdebietin zhana dengejge koterdi Ahundov latyn zhәne orys әlippesinin negizinde әzirbajzhan tilinin zhana alfavitin zhasady Үndi shahzadasy Kemal ud Doulanyn parsy princi Zhalalud Doulaga үsh haty zhәne onyn zhauaby dejtin filosofiyalyk traktatynda islam dinimen gylymnyn kogamdagy orny tabigat kubylystaryn zertteu kerektigi filosofiyanyn negizgi mәselesi ojlardyn bolmyska katysy turaly oz pikirlerin bayandajdy Ahundovtyn budan baska Filosof Yumga zhaual Dzhon Styuart Mill bostandykty t b sayasi filosofiyalyk әdebi syn enbekteri bar Ahundovtyn shygarmalary Tayau Shygys pen Orta Aziya halyktary demokratiyalyk zhana әdebietinin realistik prozanyn kalyptasuyna zor ykpal etti Korkem tvorschestvo arkyly patsha okimetinin otarshyldyk sayasatyn әshkereledi Memlekettin igi zhaksy kory zhәne Ershi Zhүsip turaly hikayasy kazak tilinde zharyk kordi 1989 DerekkozderMuhtar Әuezov enciklopediyasy Almaty Atamura baspasy 2011 zhyl ISBN 978 601 282 175 8