Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Лад — дыбыс қатарындағы дыбыстардың өзара қарым-қатынас жүйесі. Лад дыбыстарының басқышты жүйемен орналасуы оның гаммасын құрайды. Лад жүйесіндегі әрбір басқыштың сапа жағынан бір-бірінен айырмашылығы болады. Әр басқыш өзіне тән ладтық функция атқарады. Ол басқыштардың ауысу (тұрақсыздан - тұрақтыға) қасиетіне негізделген. Бұл заңдылық дыбыс акустикасына, психологиялық, физиологиялық себептерге, адамның музыканы қабылдау ерекшелігіне, логикалық жүйемен ұғынуына тәуелді болады. Басқыш тұрақты тоника деп аталып, ол Ладтың музыкадағы ролі оның мажорлық және минорлық сипатына байланысты. Музыкада бірнеше лад жүйелері бар. Олар тарихи түрде дамып отырады. Әр халықтың музыка мәдениетіне Ладтың жалпыға ортақ қасиеттері болумен қатар, оның өзіндік нақышы мен ұлттық бояуы қалыптасады. Қазақ музыкасында пентатоникалық, диатоникалық және тағы басқа күрделі Лад жүйелері кездеседі.
Халықтың музыкасындағы лад түрлері:
- Мажорға жақын:
- Иониялық - натуралды мажормен сәйкес;
- Лидиялық - натуралды мажордың 4-ші дыбысы 0,5 тонға көтерілген;
- Миксолидиялық - натуралды мажордың 7-ші дыбысы 0,5 тонға төменделген;
- Минорға жақын:
- Эолиялық - натуралды минормен сәйкес;
- Дориялық - натуралды минордың 6-шы дыбысы 0,5 тонға көтерілген;
- Фригиялық - натуралды минордың 2-ші дыбысы 0,5 тонға төменделген;
- Локриялық - натуралды минордың 2-ші, я 5-ші дыбыстары 0,5 тонға төменделген.
Дереккөздер
- Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Lad dybys kataryndagy dybystardyn ozara karym katynas zhүjesi Lad dybystarynyn baskyshty zhүjemen ornalasuy onyn gammasyn kurajdy Lad zhүjesindegi әrbir baskyshtyn sapa zhagynan bir birinen ajyrmashylygy bolady Әr baskysh ozine tәn ladtyk funkciya atkarady Ol baskyshtardyn auysu turaksyzdan turaktyga kasietine negizdelgen Bul zandylyk dybys akustikasyna psihologiyalyk fiziologiyalyk sebepterge adamnyn muzykany kabyldau ereksheligine logikalyk zhүjemen ugynuyna tәueldi bolady Baskysh turakty tonika dep atalyp ol Ladtyn muzykadagy roli onyn mazhorlyk zhәne minorlyk sipatyna bajlanysty Muzykada birneshe lad zhүjeleri bar Olar tarihi tүrde damyp otyrady Әr halyktyn muzyka mәdenietine Ladtyn zhalpyga ortak kasietteri bolumen katar onyn ozindik nakyshy men ulttyk boyauy kalyptasady Қazak muzykasynda pentatonikalyk diatonikalyk zhәne tagy baska kүrdeli Lad zhүjeleri kezdesedi Halyktyn muzykasyndagy lad tүrleri Mazhorga zhakyn Ioniyalyk naturaldy mazhormen sәjkes Lidiyalyk naturaldy mazhordyn 4 shi dybysy 0 5 tonga koterilgen Miksolidiyalyk naturaldy mazhordyn 7 shi dybysy 0 5 tonga tomendelgen Minorga zhakyn Eoliyalyk naturaldy minormen sәjkes Doriyalyk naturaldy minordyn 6 shy dybysy 0 5 tonga koterilgen Frigiyalyk naturaldy minordyn 2 shi dybysy 0 5 tonga tomendelgen Lokriyalyk naturaldy minordyn 2 shi ya 5 shi dybystary 0 5 tonga tomendelgen DerekkozderҚazak mәdenieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2005 ISBN 9965 26 095 8 Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet