Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Драйвер (ағылш. Drіver — жүргізуші) — компьютердің сыртқы құрылғылармен өзара әрекеттесуін басқаратын бағдарлама.
Драйверлер компьютерді басқаратын операциялық жүйелердің (, , , т.б.) cыртқы құрылғылармен (принтер, сканер, магниттік дискілер, лазерлік дискілер, пернетақта, курсорды өзгерткіш қолтетік, т.б.) байланысын орнатуы арқылы олардың мәлімет алмасу процесін қадағалап, дұрыс жұмыс атқаруын жүзеге асырады. Компьютердің кеңейтілген жедел жадын басқару бағдарламасы да драйвер болып есептеледі. Әрбір сыртқы құрылғының өз драйвері бар. Мысалы, принтер драйвері компьютер процессорынан келіп түскен сигналдарды саралап, қағазға басу процесін басқарады. Драйверлер жаңадан шығып жатқан компьютер құрылғыларының қалыптағы қолданылу өрісін кеңейтіп, олардың дискіден мәліметтер алу жылдамдығын арттыруды, әр түрлі ұлттық әліпби әріптерін пернетақта арқылы енгізу, дисплей экранына шығару, қағазға басу істерін, т.б. жеңілдетуге көмектеседі. Мысалы, компьютерде басқа бір жұмыс атқарылып жатқанда, драйвердің көмегімен бір мезгілде әуен тыңдауға, факс қабылдауға, алдын-ала дайындалған мәліметтерді қағазға шығаруға болады. Драйверлер стандартты (ішкі) және жүктемелі (сыртқы) болып екіге бөлінеді. Ішкі драйверлер операциялық жүйе құрамында орналасып, компьютердің стандартты құрылғыларын басқарады. Сыртқы драйверлер немесе утилиттер магниттік дискіде орналасып, компьютердің стандартынан тыс ерекшеліктері бар құрылғыларды басқарады. Драйверлерді әрбір елдің бағдарлама жасаушы мамандары да жасай береді. Олар тексерістен өткізілгеннен кейін сол елдің стандартты бағдарламалар қорына қосылады.
Қазақстанда Алси, , фирмалары жасаған драйверлер түрі кең қолданыс табуда (2000).
Дереккөздер
- Қазақ энцклопедиясы
| Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Hardware drivers |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Drajver agylsh Driver zhүrgizushi kompyuterdin syrtky kurylgylarmen ozara әrekettesuin baskaratyn bagdarlama Drajverler kompyuterdi baskaratyn operaciyalyk zhүjelerdin t b cyrtky kurylgylarmen printer skaner magnittik diskiler lazerlik diskiler pernetakta kursordy ozgertkish koltetik t b bajlanysyn ornatuy arkyly olardyn mәlimet almasu procesin kadagalap durys zhumys atkaruyn zhүzege asyrady Kompyuterdin kenejtilgen zhedel zhadyn baskaru bagdarlamasy da drajver bolyp esepteledi Әrbir syrtky kurylgynyn oz drajveri bar Mysaly printer drajveri kompyuter processorynan kelip tүsken signaldardy saralap kagazga basu procesin baskarady Drajverler zhanadan shygyp zhatkan kompyuter kurylgylarynyn kalyptagy koldanylu orisin kenejtip olardyn diskiden mәlimetter alu zhyldamdygyn arttyrudy әr tүrli ulttyk әlipbi әripterin pernetakta arkyly engizu displej ekranyna shygaru kagazga basu isterin t b zhenildetuge komektesedi Mysaly kompyuterde baska bir zhumys atkarylyp zhatkanda drajverdin komegimen bir mezgilde әuen tyndauga faks kabyldauga aldyn ala dajyndalgan mәlimetterdi kagazga shygaruga bolady Drajverler standartty ishki zhәne zhүktemeli syrtky bolyp ekige bolinedi Ishki drajverler operaciyalyk zhүje kuramynda ornalasyp kompyuterdin standartty kurylgylaryn baskarady Syrtky drajverler nemese utilitter magnittik diskide ornalasyp kompyuterdin standartynan tys erekshelikteri bar kurylgylardy baskarady Drajverlerdi әrbir eldin bagdarlama zhasaushy mamandary da zhasaj beredi Olar tekseristen otkizilgennen kejin sol eldin standartty bagdarlamalar koryna kosylady Қazakstanda Alsi firmalary zhasagan drajverler tүri ken koldanys tabuda 2000 DerekkozderҚazak encklopediyasy Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Category Hardware drivers