Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Гейгер санауышы
ГЕЙГЕР САНАУЫШЫ, Гейгер-Мюллер санауышы — радиоактивті және т.б. иондағыш сәулелердің (- және -бөлшектер, -кванттар, жарық және рентген кванттары, ғарыштық сәуле бөлшектері т.б.) газ разрядты детекторы. Гаусс с-н неміс физигі Х. Гейгер (1882 — 1945) және ағылшын физигі Э. Резерфорд (1871 — 1937) ойлап тапқан (1908), кейін оны Х. Гейгер неміс физигі В. Мюллермен (1905 — 1979) біріге отырып, жетілдірген. Гейгер санауышы с. — ішін қандай да бір газбен толтырылған түтік түріндегі диод (суретті қ.). Санауыштың электродтарына (3, 4) шамасы 0,2 — 1 кВ болатын кернеу беріледі. Иондағыш бөлшектер түскен кезде Гейгер санауышы с-нда тәждік разряд пайда болады. Гейгер санауышы с-ның ішіндегі осы разрядтың әсерінен сыртқы тізбекте пайда болған электр импульстері күшейтіліп, тіркеледі. Гейгер санауышы с. 20 ғ-дың 20 — 40-жылдары ядр. физикада маңызды рөл атқарды. Ол дозиметрияда қазіргі кезде де қолданылады.
Пайдаланылған әдебиет
“Қазақ Энциклопедиясы”, 2-том
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Gejger sanauyshyGEJGER SANAUYShY Gejger Myuller sanauyshy radioaktivti zhәne t b iondagysh sәulelerdin zhәne bolshekter kvanttar zharyk zhәne rentgen kvanttary garyshtyk sәule bolshekteri t b gaz razryadty detektory Gauss s n nemis fizigi H Gejger 1882 1945 zhәne agylshyn fizigi E Rezerford 1871 1937 ojlap tapkan 1908 kejin ony H Gejger nemis fizigi V Myullermen 1905 1979 birige otyryp zhetildirgen Gejger sanauyshy s ishin kandaj da bir gazben toltyrylgan tүtik tүrindegi diod suretti k Sanauyshtyn elektrodtaryna 3 4 shamasy 0 2 1 kV bolatyn kerneu beriledi Iondagysh bolshekter tүsken kezde Gejger sanauyshy s nda tәzhdik razryad pajda bolady Gejger sanauyshy s nyn ishindegi osy razryadtyn әserinen syrtky tizbekte pajda bolgan elektr impulsteri kүshejtilip tirkeledi Gejger sanauyshy s 20 g dyn 20 40 zhyldary yadr fizikada manyzdy rol atkardy Ol dozimetriyada kazirgi kezde de koldanylady Pajdalanylgan әdebiet Қazak Enciklopediyasy 2 tom Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet