«Көрнекті қайраткерлер аллеясы» мемориалдық кешені — Алматыдағы ҚБТУ ғимараты жанындағы бюсттер аллеясы. Жетісу жерінде Кеңес үкіметін орнату қозғалысына қатысқандарға 1987 жылы орнатылған.
Орналасуы | ||
Ашылған кезі | 1987 | |
---|---|---|
Мәртебесі | Алматы қаласының тарих және мәдениет ескерткіші | |
Тарихы
«Көрнекті қайраткерлер аллеясы» мемориалдық кешені 1987 жылы Қазан төңкерісінің 70 жылдығына орай Ленин алаңында Жетісуда кеңес үкіметін орнату қозғалысының қатысушыларына, партия және кеңес қайраткерлеріне орнатылды.
Мүсіндердің авторлары атақты қазақстандық мүсіншілер: Т.С. Досмағамбетов, А.А. Исаев, Х.И. Наурызбаев, В.Ю. Рахманов, М.В. Раппопорт, А.Б. Татаринов и Ю.В. Хуммель; архитекторлар: А.К. Қапанов, К.Ж. Монтахаев, Ш.Е. Уәлиханов, В.Н. Ким, Ш. Өтепбаев и С. Фазылов.
Әр қайраткерге граниттен жасалған призмалық тұғырға жеке қола бюст орнатылды. Барлық ескерткіштер жеке орналасқан. Тұғырлардың алдыңғы бөліктерінде ойып жазылған қолтаңбалары бар.
Кешен Алматыдағы мәдени іс-шараларының негізгі орындарының бірі Астана алаңының құрамдас бөлігі болып табылады.
Бюсттер тізімі
- Әліби Жангелдин — Қазақстан Кеңестерінің құрылтай съезін ұйымдастырушылардың бірі және қатысушысы;
- Ораз Жандосов — 3-ші Түркістан дивизиясының саяси бөлімін басқарды және Жетісу облысы ревкомының құрамына кірді;
- Михаил Фрунзе — Шығыс майданының әскери комиссары;
- Амангелді Иманов — 1916 жылғы Орта Азия көтерілісінің қатысушысы;
- Тұрар Рысқұлов — Түркістан коммунистік партиясы мұсылман бюросының төрағасы;
- Мағазы Масанчи — Түркістан коммунистік жастар одағының мүшесі;
- Абдолла Розыбакиев — Ресей Коммунистік партиясы (большевиктер) Верный секциясының төрағасы;
- Валериан Куйбышев — Жұмысшы-шаруа қызыл әскері Шығыс майданының оңтүстік тобының Реввоенсовет (РВС) мүшесі;
- Сәкен Сейфуллин — РКФСР Қырғыз АКСР Халық Комиссарлары кеңесінің төрағасы (Үкімет басшысы);
- Дмитрий Фурманов — Верный көтерілісін басуға қатысты.
Тарих және мәдениет ескерткіші
2010 жылғы 10 қарашада Алматы қаласының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімі бекітілді, онымен қоса бұрынғы мәселе бойынша барлық алдыңғы шешімдердің күші жойылды деп танылды. Бұл қаулыда Бюсттер аллеясының жергілікті маңызы бар ескерткіш мәртебесі сақталды. Күзет аймақтарының шекаралары 2014 жылы бекітілді.
Дереккөздер
- Достопримечательности Алматы. Мемориальный комплекс «Аллея Выдающихся Деятелей».
- Мемориальный комплекс «Аллея Выдающихся Деятелей».
- Мемориальный комплекс «Аллея Выдающихся Деятелей». almaty.zagranitsa.com.
- Постановление Акимата города Алматы от 10 ноября 2010 года N 4/840 «Об утверждении Государственного списка памятников истории и культуры местного значения города Алматы».
- Решение ХХХI сессии маслихата города Алматы V созыва от 10 сентября 2014 года N 261 «Об утверждении границ охранных зон, зон регулирования застройки и зон охраняемого природного ландшафта объектов историко-культурного наследия города Алматы».
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kornekti kajratkerler alleyasy memorialdyk kesheni Almatydagy ҚBTU gimaraty zhanyndagy byustter alleyasy Zhetisu zherinde Kenes үkimetin ornatu kozgalysyna katyskandarga 1987 zhyly ornatylgan Kornekti kajratkerler alleyasy memorialdyk kesheniOrnalasuyAstana alany AlmatyAshylgan kezi1987MәrtebesiAlmaty kalasynyn tarih zhәne mәdeniet eskertkishiBul үlgini koru ondeuTarihy Kornekti kajratkerler alleyasy memorialdyk kesheni 1987 zhyly Қazan tonkerisinin 70 zhyldygyna oraj Lenin alanynda Zhetisuda kenes үkimetin ornatu kozgalysynyn katysushylaryna partiya zhәne kenes kajratkerlerine ornatyldy Mүsinderdin avtorlary atakty kazakstandyk mүsinshiler T S Dosmagambetov A A Isaev H I Nauryzbaev V Yu Rahmanov M V Rappoport A B Tatarinov i Yu V Hummel arhitektorlar A K Қapanov K Zh Montahaev Sh E Uәlihanov V N Kim Sh Өtepbaev i S Fazylov Әr kajratkerge granitten zhasalgan prizmalyk tugyrga zheke kola byust ornatyldy Barlyk eskertkishter zheke ornalaskan Tugyrlardyn aldyngy bolikterinde ojyp zhazylgan koltanbalary bar Keshen Almatydagy mәdeni is sharalarynyn negizgi oryndarynyn biri Astana alanynyn kuramdas boligi bolyp tabylady Byustter tizimiӘlibi Zhangeldin Қazakstan Kenesterinin kuryltaj sezin ujymdastyrushylardyn biri zhәne katysushysy Oraz Zhandosov 3 shi Tүrkistan diviziyasynyn sayasi bolimin baskardy zhәne Zhetisu oblysy revkomynyn kuramyna kirdi Mihail Frunze Shygys majdanynyn әskeri komissary Amangeldi Imanov 1916 zhylgy Orta Aziya koterilisinin katysushysy Turar Ryskulov Tүrkistan kommunistik partiyasy musylman byurosynyn toragasy Magazy Masanchi Tүrkistan kommunistik zhastar odagynyn mүshesi Abdolla Rozybakiev Resej Kommunistik partiyasy bolshevikter Vernyj sekciyasynyn toragasy Valerian Kujbyshev Zhumysshy sharua kyzyl әskeri Shygys majdanynyn ontүstik tobynyn Revvoensovet RVS mүshesi Sәken Sejfullin RKFSR Қyrgyz AKSR Halyk Komissarlary kenesinin toragasy Үkimet basshysy Dmitrij Furmanov Vernyj koterilisin basuga katysty Tarih zhәne mәdeniet eskertkishi2010 zhylgy 10 karashada Almaty kalasynyn zhergilikti manyzy bar tarih zhәne mәdeniet eskertkishterinin memlekettik tizimi bekitildi onymen kosa buryngy mәsele bojynsha barlyk aldyngy sheshimderdin kүshi zhojyldy dep tanyldy Bul kaulyda Byustter alleyasynyn zhergilikti manyzy bar eskertkish mәrtebesi saktaldy Kүzet ajmaktarynyn shekaralary 2014 zhyly bekitildi DerekkozderDostoprimechatelnosti Almaty Memorialnyj kompleks Alleya Vydayushihsya Deyatelej Memorialnyj kompleks Alleya Vydayushihsya Deyatelej Memorialnyj kompleks Alleya Vydayushihsya Deyatelej almaty zagranitsa com Postanovlenie Akimata goroda Almaty ot 10 noyabrya 2010 goda N 4 840 Ob utverzhdenii Gosudarstvennogo spiska pamyatnikov istorii i kultury mestnogo znacheniya goroda Almaty Reshenie HHHI sessii maslihata goroda Almaty V sozyva ot 10 sentyabrya 2014 goda N 261 Ob utverzhdenii granic ohrannyh zon zon regulirovaniya zastrojki i zon ohranyaemogo prirodnogo landshafta obektov istoriko kulturnogo naslediya goroda Almaty