Ашура

Ашура (ежелгі еврей тілінде «асор, араб.: عاشوراء‎ түбірі «Шр - «оныншы болу»). Алғашқыда, Мұхаммедтің (салла-л-лаһу-алейһи уаа сәллам) Мединеге қоныс аударғаннан кейін үйренген 10 мұхаррам күнгі ораза. Кейін Рамазан айындағы ораза ұстау парызы бекігеннен кейін Ашура еріктілікке айналды. Қазіргі кезде Ашура мұхаррамның алғашқы он күндігі шиит имамы әл-Хұсайынға арналған азалы күндер ретінде аталып өтіледі. Діннің піиит тармағын ұстанған жерлерде олардың азапты өлімін еске алудың азалы рәсімі жыл сайын өткізіледі. Тазийа деген атаумен мэлім бұл рәсімде оңтүстік-батыс Азияда тұратын ежелгі халықтардың салт-жоралғыларының кейбір белгілері сақталған. Иран мен Иракта мешіт, медресе аулаларында, арнайы үйлерде әл- Хұсайынның, оның жақындары мен серіктерінің көрген азабы туралы баяндауға арналған жиындар өткізіледі. Көшелерде ойын-сауықтар ұйымдастырылады. Резашаһ тұсында (1925 -41) Иранда алдымен көше шерулеріне, кейін аза тұтуға тыйым салынды. Дін басылары Ашура күндерін саяси шараларға пайдаланды. кейін тыйымның күші мүлдем жойылды. Сунниттерде эл-Хүсайынды аза түту қалыпты жағдайда өтеді, ол басқа да азалы мерекелерден ерекшеленбейді. Мағриб елдерінде Ашураның 10 мұхаррамды мереке ретінде атап өту рәсімі қалыптасқан. Бүл күндері от пен суға байланысты және ежелғі егіншілік жоралғыларына барып тірелетін түрлі рәсімдік әрекеттер жасалып, дұға оқылады, бұл күні ораза ұстау міндетті емес.

Дереккөздер

1. Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1